Quai bị là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây nên và lan truyền qua đường hô hấp. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng thường thấy ở trẻ em tuổi thanh thiếu niên. Hiện bệnh quai bị chưa có thuốc trị đặc hiệu. Tuy bệnh có thể tự khỏi nhưng cũng có thể bị các biến chứng nguy hiểm.
1.BIẾN CHỨNG CỦA BỆNH QUAI BỊ
- Viêm tinh hoàn và mào tinh hoàn: tinh hoàn sưng to, đau, viêm và sốt kéo dài -> tinh hoàn teo dần và giảm số lượng tinh trùng -> có thể dẫn đến vô sinh.
- Viêm buồng trứng: biểu hiện đau bụng, rong kinh, đặc biệt đối với phụ nữ mang thai, nếu mắc quai bị có thể bị sảy thai, sinh non hoặc thai chết lưu trong 3 tháng đầu thai kỳ.
- Nhồi máu phổi: có thể xảy ra sau viêm tinh hoàn do hậu quả của huyết khối từ tĩnh mạch tiền liệt tuyến.
- Viêm não, viêm màng não.
Đặc biệt, bệnh quai bị ở người lớn thường có nguy cơ nặng và nhiều biến chứng hơn ở trẻ em.
2.TRIỆU CHỨNG BỆNH QUAI BỊ NHƯ THẾ NÀO?
Đau góc hàm là triệu chứng điển hình của bệnh quai bị.
Khởi đầu triệu chứng bệnh quai bị không đặc hiệu như sốt nhẹ, đau người, kém ăn. Vì vậy, người bệnh có thể nhầm lẫn với một số bệnh khác mà không chú ý kiêng cữ, khiến cho bệnh nặng hơn.
Sau 48h bắt đầu xuất hiện các triệu chứng khác như:
- Sưng to vùng mang tai, có thể sưng 1 bên hoặc 2 bên và thường cách nhau vài ngày. Đây là dấu hiệu đặc trưng của quai bị.
- Đau họng và đau góc hàm.
- Sốt nhẹ, đau đầu, buồn nôn.
- Đau cơ, mệt mỏi toàn thân.
- Sợ gió, sợ ánh sáng.
Để chắc chắn có thể đi làm xét nghiệm virus hoặc xét nghiệm các kháng thể. Đây là các xét nghiệm xác định chủng di truyền của virus hoặc xác định khả năng miễn dịch của cơ thể với virus quai bị thông qua kháng thể đặc trưng.
3.KHI BỊ QUAI BỊ PHẢI LÀM SAO?
- Cách ly và nên nghỉ ngơi tại giường.
- Uống nhiều nước nhưng không nên uống nước ép trái cây có vị chua vì nó chứa nhiều thành phần axit, gây kích thích các tuyến mang tai, tạo nhiều nước bọt và gây đau hơn.
- Hạn chế thức ăn có chứa thành phần nếp (xôi, bánh chưng…) vì chúng có thể làm cho vùng hàm trở nên sưng to hơn.
- Nên chọn thức ăn dạng lỏng, mềm, dễ nuốt, hạn chế nhai nhiều.
- Kiêng nước lạnh và ra gió để tránh làm cho vùng quai bị sưng to và nặng nề hơn, vệ sinh răng miệng sạch sẽ.
- Có thể bổ sung vitamin C để nâng cao miễn dịch.
- Có thể sử dụng thuốc giảm đau, hạ sốt thành phần paracetamol khi có các triệu chứng sốt cao > 38,5 độ C hay khi đau nhiều ảnh hưởng đến giấc ăn và ngủ.
- Có thể dùng bài thuốc dân gian dùng rượu hạt gấc bôi vào vùng bị sưng có tác dụng làm giảm triệu chứng sưng đau.
4.PHÒNG NGỪA QUAI BỊ NHƯ THẾ NÀO?
- Hạn chế tiếp xúc trực tiếp người bệnh, không ăn uống chung hoặc dùng chung đồ cá nhân với người bị bệnh.
- Tiêm phòng vaccine là biện pháp an toàn để chủ động phòng bệnh, mặc dù do vaccine quai bị thường kết hợp với sởi và rubella nên hiệu quả bảo vệ bệnh chỉ rơi vào 90-95%, tuy nhiên người bệnh sẽ bị bệnh nhẹ hơn và thời gian mắc bệnh ít hơn nếu đã được tiêm phòng, do trong cơ thể đã tạo sẵn kháng thể phòng bệnh.
