Suy dinh dưỡng là một tình trạng khá phổ biến, không chỉ xảy ra ở trẻ nhỏ mà cả ở những người cao tuổi cũng có thể gặp phải.Tình trạng này dẫn đến nhiều hệ lụy cho người bệnh và vấn đề xã hội khác. Do đó nhận biết nguyên nhân gây suy dinh dưỡng ở người bệnh và cách khắc phục là điều vô cùng cần thiết!
1.TÌNH TRẠNG SUY DINH DƯỠNG Ở NGƯỜI GIÀ
Suy dinh dưỡng ở người cao tuổi được hiểu là tình trạng mất cân bằng giữa dinh dưỡng được nạp vào cơ thể hằng ngày với nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể. Tình trạng này khiến cơ thể bị suy nhược, giảm sức đề kháng và gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm khác như: bệnh truyền nhiễm, bệnh mãn tính… Theo thống kê, số người cao tuổi trên thế giới ngày một tăng kéo theo tình trạng suy dinh dưỡng. Đối tượng này được gia đình và xã hội rất quan tâm đến sức khỏe, nhưng tình trạng này vẫn rất khó kiểm soát.
Hệ quả của căn bệnh này làm tăng mức độ bệnh tật và tử vong đáng kể. Tình trạng này có thể trở thành gánh nặng của xã hội do gây tổn hại to lớn về mặt kinh tế. Do đó, việc ngăn ngừa bệnh suy dinh dưỡng ở người cao tuổi rất quan trọng.
2.NGUYÊN NHÂN GÂY SUY DINH DƯỠNG Ở NGƯỜI GIÀ
Suy dinh dưỡng thường xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó thường thấy nhất là vì chế độ ăn uống không hợp lý và không điều độ, chỉ ăn qua loa, ăn thiếu chất lượng. Thậm chí là có bữa đói, bữa no nên mới dẫn tới việc không đủ chất dinh dưỡng cung cấp cho cơ thể.
Một nguyên nhân nữa là do những khó khăn trong sức khỏe khi tuổi đã cao. Người già thường có răng kém nên việc nhai thức ăn không còn như xưa, dẫn đến hấp thụ dưỡng chất kém. Thêm nữa, việc tiết nước bọt cũng như vị giác và khứu giác đều suy giảm khiến người cao tuổi không có cảm giác thèm ăn.
Nguyên nhân gây suy dinh dưỡng ở người già
Suy dinh dưỡng còn có thể là vì dị ứng, lo lắng về rối loạn tiêu hóa dẫn tới kiêng ăn quá nhiều thứ. Thậm chí cả sữa và cá cũng không ăn khiến nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể không được đáp ứng. Những người mắc bệnh về đường tiêu hóa như viêm loét dạ dày, viêm đại tràng co thắt, bị trầm cảm mãn tính, giảm sút trí tuệ, nghiện rượu… cũng có nguy cơ cao bị suy dinh dưỡng khi về già.
3.DẤU HIỆU NHẬN BIẾT SUY DINH DƯỠNG Ở NGƯỜI GIÀ
Khi tình trạng suy dinh dưỡng khiến cơ thể gầy đi, chúng ta có thể dễ dàng nhận ra người cao tuổi bị suy dinh dưỡng khi có một trong những biểu hiện sau đây:
-Chỉ số khối cơ thể BMI:
+Người lớn tuổi bị suy dinh dưỡng nhẹ khi BMI < 18.5 và nặng khi BMI < 17.
+Giảm cân nặng không chủ ý: giảm hơn 10% cân nặng trong vòng 6-12 tháng.
+BMI < 20 nhưng sụt hơn 5% cân nặng trong 3-6 tháng.
-Suy dinh dưỡng cũng đang diễn ra âm thầm nếu người lớn tuổi trong gia đình bạn:
+Suy giảm khẩu vị, không hứng thú với việc ăn uống, tiêu hóa kém.
+Làn da không mỏng manh, đàn hồi, khô, nhợt nhạt hoặc xanh xao.
+Nhiễm trùng lặp đi lặp lại, vết thương lâu lành.
+Cơ bị teo, lỏng lẻo.
+Mệt mỏi, uể oải, giảm vận động.
+Khuôn mặt và cơ thể gầy guộc.
+Tóc, móng khô, dễ gãy rụng.
4.TÁC HẠI CỦA SUY DINH DƯỠNG Ở NGƯỜI GIÀ
Cơ thể chúng ta đều cần nhiều chất dinh dưỡng với lượng ít nhiều tùy loại để sống và hoạt động. Sức khỏe của người già vốn đã nhạy cảm, tình trạng suy dinh dưỡng ở người già sẽ tác động về nhiều mặt:
- Hệ miễn dịch yếu ớt, dễ mắc các bệnh nhiễm trùng.
- Vết thương lâu lành.
- Yếu cơ, loãng xương, dễ té ngã và gãy xương.
- Bệnh chữa lâu khỏi.
- Giảm khả năng điều khiển cơ thể, hoạt động đầu óc.
- Tâm trạng không vui vẻ, thái độ bi quan, tự ti về bản thân và thu mình khỏi xã hội.
- Gia tăng khả năng nhập viện.
- Giảm tuổi thọ.
5.NGĂN NGỪA SUY DINH DƯỠNG Ở NGƯỜI GIÀ
Cách để ngăn ngừa suy dinh dưỡng ở người già
- Nên sử dụng các loại ngũ cốc và tinh bột như cơm, bún, mì, khoai… Các loại khoai củ vừa dễ tiêu hóa, giàu chất xơ và chống táo bón. Chọn gạo dẻo, không mốc, không xát quá trắng. Nếu có thể chọn gạo đỏ (gạo lức) là tốt nhất.
- Tránh uống nước (uống thuốc) trước khi ăn vì mau no.
- Tránh thực phẩm gây ra nhiều hơi như bắp cải, đậu, nước ngọt có hơi, cafe.
- Nên tìm bạn ăn cùng cho vui: ăn chung với người thân trong gia đình, đến ăn tại các trung tâm cao niên…
- Không bỏ bữa.
- Năng vận động để cơ thể thích nghi khẩu vị
- Giữ gìn vệ sinh răng miệng: người hay bị khô miệng thì ăn nhiều canh, nước sốt. Khó khăn khi nhai với răng giả thì có thể dùng thực phẩm băm nhỏ, nấu thịt nhỏ lửa lâu hơn để thịt mềm…
- Không ăn nhiều quá cùng một lúc để tránh buồn nôn. Chia thành nhiều bữa ăn nhỏ.
- Tránh đồ mỡ béo, mỡ động vật, nên thay thế bằng dầu thực vật. Hạn chế thực phẩm từ đường mía, bánh kẹo ngọt, nước ngọt…
- Thêm gia vị vào thực phẩm để tăng sức cuốn hút khẩu vị. Ăn ít muối, không nên thường xuyên ăn mắm và mỗi lần chỉ nên ăn một lượng rất ít.
- Nên ăn cá, vì cá chứa nhiều đạm, dễ tiêu hóa lại có thêm một số axit béo cần thiết cho cơ thể. Cụ thể là: 1 tuần có 7 ngày thì ít nhất có 3 ngày ăn cá. Tăng nguồn đạm thực vật như đậu hũ, sữa đậu nành, đậu đũa, đậu hà lan, đậu cove…
- Nên uống nước thường xuyên dù không khát nhất là vào mùa nóng.
- Nên ăn trái chín cây để bổ sung vitamin: các loại trái cây thích hợp là chuối, đu đủ, cam, bưởi, thanh long… vì mềm, dễ nhai nuốt lại giàu chất xơ chống táo bón.
- Uống nước trà, trà xanh, ăn nhiều rau, đặc biệt là rau xanh, rau gia vị (hành, hẹ, rau thơm), ăn các củ gia vị (tỏi, gừng, riềng, nghệ) sẽ cung cấp cho cơ thể nhiều vitamin, muối, khoáng và các chất chống oxy hóa.
- Bổ sung canxi để chống loãng xương: thực phẩm giàu canxi phù hợp nhất là sữa và nên uống loại sữa ít béo, không đường, khoảng 1-2 ly mỗi ngày. Sữa chua cũng rất tốt vì vừa bổ vừa có tác dụng điều hòa hoạt động tiêu hóa nhưng nên lựa chọn loại sữa chua ít đường.
