Chán ăn, mệt mỏi là tình trạng tương đối phổ biến hiện nay. Tuy nhiên phần lớn người mắc bệnh chưa ý thức được hậu quả và các biến chứng nguy hiểm khi trạng thái chán ăn mệt mỏi kéo dài. Để hiểu rõ mức độ nguy hiểm của chứng chán ăn mệt mỏi, hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây của Hadu nhé!
1.MỆT MỎI, CHÁN ĂN LÀ BỆNH GÌ?
Mệt mỏi, chán ăn là tình trạng suy giảm khẩu vị, mất hứng thú hoặc không có cảm giác thèm muốn ăn uống, kể cả món ăn bạn yêu thích. Ngoài triệu chứng chán ăn, cơ thể có thể xuất hiện thêm các triệu chứng khác như sụt cân liên tục, suy dinh dưỡng nếu tình trạng kéo dài.
Đề cập đến tình trạng ăn không ngon miệng, đây có thể là biểu hiện hoặc biến chứng của nhiều bệnh lý. Bên cạnh yếu tố bệnh lý, chán ăn mệt mỏi còn được cho là liên quan đến một số yếu tố tâm lý khác như mặc cảm ngoại hình, áp lực cân nặng…
Bác sĩ cho biết, tình trạng này có xu hướng nghiêm trọng hơn khi bệnh nhân không thể nhận thức được các dấu hiệu bất thường này. Do đó, bạn không nên tránh chủ quan trước những cảnh báo của cơ thể.
2.AI DỄ MỆT MỎI, CHÁN ĂN?
Trạng thái chán ăn, mệt mỏi có thể ảnh hưởng tất cả đối tượng ở mọi lứa tuổi. Nhiều báo cáo chỉ ra, tình trạng này phổ biến hơn ở nữ giới trong độ tuổi từ 12-25 tuổi. Tuy nhiên, ngày càng nhiều đối tượng nam giới, phụ nữ trên 40 tuổi và trẻ nhỏ dưới 7 tuổi cũng được đánh giá và ghi nhận là mắc chứng chán ăn mệt mỏi.
3.TÁM NGUYÊN NHÂN GÂY RA BỆNH BIẾNG ĂN Ở NGƯỜI LỚN
Chán ăn, mệt mỏi do thói quen sinh hoạt
Thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng chán ăn, mệt mỏi. Duy trì lối sống lành mạnh giúp cơ thể trao đổi chất hiệu quả, giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh lý mãn tính. Ngược lại, nếu bạn ăn ngủ không điều độ, tiêu thụ thực phẩm thiếu chất có thể gây suy nhược cơ thể.
Ngoài ra, việc kết hợp thêm những thói quen xấu khác như sử dụng chất kích thích có hại, lười vận động, làm việc quá sức… sẽ khiến triệu chứng thêm phần trầm trọng.
Ăn kiêng quá mức, không hợp lý
Sở hữu ngoại hình hoàn hảo là mục tiêu phần lớn của người trưởng thành, đặc biệt là phụ nữ. Do đó, ăn kiêng đã trở thành một giải pháp giảm cân nhanh được nhiều người lựa chọn. Mặc dù phương pháp này tương đối hiệu quả, tuy nhiên việc ăn kiêng quá mức hoặc bất hợp lý có thể gây mệt mỏi chán ăn do nhịn ăn kéo dài.
Mệt mỏi, chán ăn do vi khuẩn và virus
Một số trường hợp có thể mắc bệnh chán ăn do tác động của vi khuẩn và virus. Những tác nhân này gây nhiễm trùng ở một hoặc nhiều bộ phận của cơ thể như phổi, đường hô hấp, dạ dày, đại tràng, ruột, màng não… và dẫn đến chứng chán ăn. Nếu tình trạng này được điều trị dứt điểm, khẩu vị có thể khôi phục như ban đầu nhanh chóng.
Chứng biếng ăn do tâm lý
Nhiều nghiên cứu chỉ ra, các tác nhân tâm lý cũng là nguyên nhân gây ra chứng biếng ăn. Các tác nhân tâm lý như áp lực, căng thẳng đến từ cuộc sống, công việc hoặc tâm trạng tiêu cực, buồn phiền… Tâm lý xấu kéo dài có thể suy giảm khẩu vị làm người bệnh mất cảm giác ngon miệng và hứng thú ăn.
Bên cạnh đó, nhiều người mắc chứng biếng ăn tâm lý do tự ti về ngoại hình, ám ảnh cân nặng nghiêm trọng hoặc nghiện giảm cân. Nhiều người mắc chứng bệnh này thường cảm thấy sợ hãi mỗi khi cân nặng tăng vì vậy họ kiềm chế cơn đói trong vô thức hoặc cố nhịn để giảm cân. Chính những tâm lý tiêu cực này làm tăng nguy cơ thiếu chất, biếng ăn và suy dinh dưỡng ở người lớn.
Người mệt mỏi chán ăn do bệnh lý cơ thể
Các bệnh lý tiêu hóa: người bị mắc các bệnh lý tiêu hóa như rối loạn tiêu hóa, viêm ruột… thường cảm thấy ăn không ngon miệng, mất khẩu vị. Bệnh lý tiêu hóa không chỉ gây ảnh hưởng đến khẩu vị mà còn gây cảm giác khó chịu như chướng bụng, đầy hơi, ăn không tiêu. Ngoài ra khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cơ thể khi mắc bệnh cũng suy giảm, từ đó làm bạn suy nhược, thiếu chất.
Tiểu đường: nhiều nghiên cứu chỉ ra, bệnh đái tháo đường khiến người bệnh luôn mệt mỏi, đồng thời ảnh hưởng không nhỏ đến khẩu vị, từ đó gây nên trạng thái chán ăn, bỏ bữa. Bên cạnh đó chế độ ăn kiêng nhằm kiểm soát đường cũng khiến người bệnh thêm phần căng thẳng, mệt mỏi và chán ăn.
Thiếu máu: khi cơ thể bị thiếu máu, quá trình vận chuyển dinh dưỡng và oxy nuôi cơ thể chịu ảnh hưởng nghiêm trọng. Điều này tác động đến chức năng của cơ quan và làm chậm quá trình trao đổi chất, gây nên biểu hiện chán ăn, mệt mỏi.
Các bệnh về gan, mật: các bệnh lý liên quan đến gan, mật làm suy giảm chức năng của cơ quan, từ đó gây khó khăn cho quá trình nạp, hấp thu và chuyển hóa chất dinh dưỡng. Ngoài ra chức năng đào thải độc tố có hại trong cơ thể cũng bị cản trở, khiến cơ thể hấp thụ ngược các chất có hại và gây mệt mỏi, chán ăn.
Rối loạn, viêm nhiễm hô hấp: tình trạng rối loạn, viêm nhiễm hô hấp thường đi kèm với một số biểu hiện như ho, viêm họng, viêm phổi, sốt cao… Các triệu chứng này khiến người bệnh mệt mỏi, cơ thể suy nhược và dẫn đến chán ăn.
Bên cạnh những bệnh trên, một số loại ung thư cũng có thể dẫn tới mệt mỏi, chán ăn.
Tác dụng phụ của một số thuốc
Một số thuốc dùng trong điều trị bệnh có thể gây ảnh hưởng đến khẩu vị của bạn, khiến bạn chán ăn, mệt mỏi. Những loại thuốc gây chán ăn mệt mỏi bao gồm: thuốc hóa trị, thuốc kháng sinh, thuốc nhuộm nhóm opioid.
Rối loạn giấc ngủ
Những người bị rối loạn giấc ngủ có nguy cơ cao mắc bệnh biếng ăn. Khi cơ thể bị mất ngủ hoặc ngủ không ngon giấc có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình trao đổi chất của cơ thể. Từ đó, cơ thể bị suy nhược lâu dài gây bệnh biếng ăn.
Thiếu vitamin và khoáng chất
Khi thiếu vitamin B12 hoặc thiếu sắt, bạn sẽ cảm thấy chán ăn, mệt mỏi, táo bón… Khác với chứng biếng ăn do thói quen ăn uống, sinh hoạt, bệnh chán ăn do bệnh lý không thể tự hết và phục hồi, vì vậy bạn nên cảnh giác khi chán ăn mệt mỏi kéo dài và không thuyên giảm.
4.CHÁN ĂN MỆT MỎI KÉO DÀI CÓ NGUY HIỂM KHÔNG?
Chán ăn mệt mỏi có thể phục hồi như ban đầu và không gây bất kì ảnh hưởng nguy hiểm nào đối với sức khỏe do các tình trạng tạm thời như lối sống thiếu khoa học, stress kéo dài. Tuy nhiên, nếu người bệnh chủ quan giữa các bệnh lý, chứng biếng ăn sẽ gây nhiều hậu quả nghiêm trọng cả về thể chất lẫn tinh thần.
Chán ăn mệt mỏi kéo dài không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống. Khẩu vị kém, mất hứng thú ăn uống khiến cơ thể bạn không thể nhận đủ dinh dưỡng và năng lượng cần thiết để hoạt động. Ngoài ra, mệt mỏi chán ăn sụt cân khiến sức đề kháng của cơ thể giảm sút, làm tăng nguy cơ mắc bệnh và đẩy nhanh sự lão hóa của cơ thể.
Thiếu đi nguồn dinh dưỡng cũng tác động không nhỏ đến chức năng của các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là hệ tim mạch, tiêu hóa, nội tiết, hô hấp… Tình trạng suy nhược kéo dài làm suy giảm chức năng của bộ phận, từ đó gây ra các bệnh mãn tính. Cơ thể mệt mỏi chán ăn kéo dài có thể biến chứng thành bệnh biếng ăn mãn tính, thậm chí gây tử vong. Thống kê chỉ ra, khoảng 30% người bệnh chán ăn chuyển thành mãn tính và 10% người mắc bệnh này tử vong.
Có thể thấy chứng chán ăn mệt mỏi gây nên những hệ lụy tiêu cực tới sức khỏe. Căn bệnh này không chỉ gây suy giảm thể lực, ảnh hưởng đến vóc dáng và vẻ bề ngoài mà còn tác động đến sức khỏe tinh thần. Khi cơ thể bị suy kiệt do biếng ăn, tốc độ thoái hóa hệ thần kinh cũng tăng, khiến bạn dễ mắc các chứng bệnh thần kinh, tâm lý u uất, trầm cảm.
5.PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ CHỨNG CHÁN ĂN, MỆT MỎI Ở NGƯỜI LỚN
Tùy theo tình trạng, nguyên nhân gây bệnh chán ăn mà phương pháp điều trị của mỗi người khác nhau. Nếu nguyên nhân đến từ lối sống, sinh hoạt và ăn uống thiếu lành mạnh, bạn chỉ cần điều trị lại cơ thể để tự phục hồi mà không cần đến biện pháp điều trị nào. Bạn nên tạo cho bản thân những thói quen sinh hoạt tích cực giúp cơ thể khắc phục tình trạng mệt mỏi chán ăn như:
- Áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh, ăn đúng bữa, đủ chất lượng và tuyệt đối không bỏ bữa.
- Tập nhai kỹ khi ăn và chia nhỏ khẩu phần ăn để tránh bị khó tiêu, đầy bụng.
- Xây dựng thực đơn đa dạng với nhiều món ăn, trang trí món ăn đẹp mắt để kích thích vị giác, tạo cảm giác ngon miệng.
- Tăng cường các thực phẩm giàu dinh dưỡng trong thực đơn để tăng khả năng hấp thu.
- Bổ sung thêm các loại vitamin, khoáng chất giúp bổ máu, cải thiện vị giác như các nhóm vitamin A, vitamin E, vitamin B, sắt, kẽm…
- Kết hợp chế độ ăn uống với thói quen sinh hoạt lành mạnh, tập thể dục tối thiểu 30 phút mỗi ngày và ngủ đủ giấc.
Tuy nhiên, nếu bệnh chán ăn do tình trạng bệnh lý, bạn có thể khó lấy lại khẩu vị theo những cách trên. Lúc này hãy tìm đến bác sĩ để được thăm khám, chẩn đoán và tư vấn phù hợp.
