Giữa vô vàn nhãn sữa trên thị trường, làm thế nào để mẹ có thể lựa chọn được một dòng sữa công thức phù hợp nhất với bé nhà mình? Bài viết dưới đây với chủ đề “cách chọn sữa cho bé” giúp mẹ hiểu bé hơn cũng như gửi đến mẹ vài tips lựa chọn sữa theo nhu cầu cơ thể của con, mẹ có thể theo dõi để lựa chọn sữa tốt nhất cho sức khỏe bé yêu nhé!

1.THÔNG TIN MẸ CẦN BIẾT VỀ SỮA CÔNG THỨC

Sữa công thức dành cho trẻ em hay sữa bột trẻ em là một loại thực phẩm dinh dưỡng được sản xuất dành riêng cho trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 12 tháng tuổi. Sữa công thức có công thức tương tự với sữa mẹ nên có thể thay thế một phần, thậm chí là hoàn toàn sữa mẹ.

THÀNH PHẦN

Trước khi lựa chọn một loại sữa công thức nào đó cho bé, mẹ nên tìm hiểu kỹ thành phần và đặc điểm từng loại sữa. Đây là yếu tố giúp mẹ lựa chọn các loại sữa công thức phù hợp cho bé.

Vậy thành phần sữa công thức là gì? 

Sữa công thức được các nhà khoa học và chuyên gia y tế nghiên cứu với công thức và hương vị tương tự sữa mẹ. 

Tùy từng loại sữa công thức mà thành phần và hàm lượng khác nhau, nhưng nhìn chung đều có thành phần chính bao gồm chất đạm, đường, chất béo, các vitamin và khoáng chất thiết yếu. Thêm vào đó, sữa còn bổ sung các dưỡng chất thiết yếu có lợi cho hệ tiêu hóa, phát triển trí não và chiều cao cho bé như DHA, ARA, choline, beta-glucan, prebiotic…

Thành phần trong sữa công thức cũng cần tuân thủ quy định của cục quản lý thực phẩm. Ví dụ: như cục quản lý thực phẩm và dược phẩm (FDA) đã yêu cầu nhà sản xuất cung cấp đầy đủ 29 dưỡng chất trong khẩu phần ăn của trẻ. Vì vậy, dù có nhiều nhãn hiệu, bao bì, giá cả khác nhau nhưng đều sẽ có những thành phần giống nhau và không ai được phép thay đổi những thành phần đó.

PHÂN LOẠI SỮA CÔNG THỨC

Có 3 dạng sữa công thức cơ bản đó là: sữa pha sẵn, sữa cô đặc và sữa bột.

• Sữa công thức dạng pha sẵn: Loại sữa này đặc biệt thuận tiện cũng như đảm bảo vệ sinh. Mẹ chỉ cần mở nắp là được dùng ngay, không cần pha khuấy hay đo lường gì cả. Lưu ý rằng sữa pha sẵn khi mở nắp chỉ để tối đa 48 giờ. Giá sữa pha sẵn cũng đắt nhất trong 3 loại sữa (đắt hơn sữa bột khoảng 20%).
• Sữa công thức dạng cô đặc: Loại sữa này sử dụng bằng cách pha loãng với nước, tỷ lệ sữa và nước thường là 1:1, mẹ cần xem kỹ hơn hướng dẫn sử dụng trên hộp của từng loại. Sữa cô đặc dạng thanh, viên nhỏ gọn , nhẹ và tiện dụng hơn sữa pha sẵn, tuy nhiên chúng đắt hơn sữa bột vì dạng cô đặc hiện tại trên thị trường hầu hết là hàng nhập khẩu, chưa phổ biến tại Việt Nam và rất khó tìm mua.
• Sữa bột: Loại sữa này được dùng phổ biến nhất cho bé vì không quá tốn kém, không mất nhiều diện tích bảo quản lại thân thiện với môi trường nhất. Đây cũng là dạng sữa mẹ dễ dàng thay đổi liều lượng tùy theo nhu cầu của bé, nhưng lại mất nhiều thời gian pha khuấy hơn so với các loại sữa công thức khác và cần được pha đúng tỷ lệ. Sữa bột khi mở nắp để được trong vòng 1 tháng.

VAI TRÒ CỦA SỮA CÔNG THỨC

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tự nhiên tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan nên một số mẹ không thể duy trì cho con bú được. Khi đó, sữa công thức chính là giải pháp cung cấp dinh dưỡng phù hợp nhất với các bé.

Sữa công thức được các nhà khoa học và các chuyên gia y tế nghiên cứu giúp đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng cần thiết của cơ thể bé. Vì công thức gần giống sữa mẹ, sữa công thức là nguồn dinh dưỡng giúp bé phát triển khỏe mạnh, hỗ trợ tăng trưởng chiều cao và cân nặng, phát triển thị lực, khả năng giao tiếp, giải quyết các vấn đề cũng như tăng cường hệ miễn dịch cho con.

Giai đoạn bé từ 3-10 tuổi được xem như là giai đoạn “vàng”, bé có tiềm năng phát triển chiều cao chiếm tới 60%, thì việc bổ sung sữa cho bé bên cạnh các bữa ăn chính là rất quan trọng. Trong giai đoạn này, mẹ nên duy trì bổ sung cho bé từ 2-4 ly sữa công thức theo nhu cầu của con để đạt hiệu quả tăng trưởng tốt nhất.

2.6 TIÊU CHÍ LỰA CHỌN SỮA CHO BÉ MÀ MẸ CẦN BIẾT

Việc lựa chọn sữa đúng công thức cho bé không chỉ giúp bé bổ sung đầy đủ dinh dưỡng mà còn giúp bé phát triển toàn diện nhất. Để lựa chọn được sữa thực sự chất lượng và phù hợp với tình trạng của bé nhà mình, mẹ tham khảo 6 gợi ý dưới đây nhé!

CHỌN SỮA THEO ĐỘ TUỔI

Khi chọn sữa, điều mẹ chú ý đầu tiên là loại sữa có phù hợp với độ tuổi của con hay không, vì mỗi cơ thể ở độ tuổi khác nhau cần một lượng chất dinh dưỡng nhất định. Khi đó cơ thể mới có khả năng hấp thụ được và không bị thừa chất.

• Sữa dành cho bé sinh non nhẹ cân: Mẹ nên chọn sữa giàu protein, vitamin và khoáng chất để cung cấp thêm các dưỡng chất cho bé sinh non. Ngoài ra, theo các lời khuyên của các nhà khoa học, sữa cho bé sinh non, thiếu cân nên có tỷ lệ calo cao hơn so với sữa bình thường (0,7-0,75 kcal/ml so với 0,67 kcal/ml) để cung cấp đủ năng lượng, dưỡng chất cho các bé bắt kịp đà tăng trưởng với các bé cùng trang lứa.
• Sữa công thức cho bé dưới 6 tháng tuổi: Sữa cho bé dưới 6 tháng tuổi cần đảm bảo tỷ lệ canxi/phospho=2:1 để không ảnh hưởng tới chức năng thận của bé, đồng thời tăng cường khả năng hấp thụ canxi. Sữa sẽ bổ sung đầy đủ dinh dưỡng nếu bé được bú 150ml/kg cân nặng/ ngày.
• Sữa dành cho bé từ 6-12 tháng tuổi: Đến giai đoạn này việc tăng cân của bé không còn phụ thuộc nhiều vào chế độ sữa nên mẹ chỉ cần duy trì sữa song song với chế độ sữa mẹ hoặc ăn dặm phù hợp để đảm bảo sự tăng trưởng bình thường của bé. Mẹ cho con bú 500-800ml sữa/ ngày là đủ, thay đổi tùy thuộc vào nhu cầu của con.
• Sữa dành cho bé trên 12 tháng tuổi: Lúc này mẹ ưu tiên lựa chọn sữa có thành phần canxi và các thành phần giúp tăng cường hệ miễn dịch vì bé đã tiếp xúc nhiều với môi trường bên ngoài nhiều hơn… Mỗi ngày cho bé uống khoảng 300-500ml sữa là đủ.

CHỌN SỮA THEO MÙI VỊ PHÙ HỢP

Mỗi bé đều có khẩu vị khác nhau, tùy thuộc vào từng loại sữa, mùi vị của chúng cũng khác nhau. Dựa vào phản ứng của con khi uống sữa, mẹ nên lựa chọn sữa theo ý thích của bé, có bé sẽ thích mùi vị nhạt, thanh giống sữa mẹ, nhưng cũng nhiều bé lại thích thú khi bú sữa công thức có vị ngọt và ngậy hơn.

CHỌN SỮA CÓ THƯƠNG HIỆU, NGUỒN GỐC RÕ RÀNG

Khi mua sữa, mẹ nên quan tâm đến thương hiệu, nguồn gốc, xuất xứ của sữa mẹ. Mẹ chọn những thương hiệu lâu năm, uy tín, có văn phòng đại diện tại Việt Nam, ưu tiên loại sữa đã được chứng nhận và kiểm chứng khoa học của tổ chức y tế, được đảm bảo chất lượng tiêu chuẩn quốc tế như GMP, ISO, ICE.

Mẹ nên kiểm tra thật kỹ các thành phần và chứng nhận của sữa trước khi mua. Ngoài ra, mẹ nên mua sữa tại các kênh phân phối chính hãng để tránh hàng giả, kém chất lượng, dẫn tới những rủi ro không mong muốn cho bé mẹ nên biết.

CHỌN SỮA THEO TÌNH TRẠNG DINH DƯỠNG CỦA BÉ

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên rằng, mẹ nên chọn sữa phù hợp với thể trạng của bé. 

Với những bé suy dinh dưỡng và thiếu cân, nếu mẹ muốn tăng cân cho bé, mẹ chọn dùng các loại sữa béo như: sữa nguyên kem, sữa cao năng lượng hỗ trợ tăng cân.

Bé đã đủ cân hoặc thừa cân, mẹ dùng sữa gầy cho bé nhé! Mẹ lựa chọn các dòng sữa tách bơ, sữa không béo, sữa có hàm lượng chất béo thấp.

Với những bé sinh non, thiếu cân, mẹ nên lựa chọn các dòng sữa hỗ trợ bổ sung năng lượng cho bé. Bé sinh càng non, lượng dưỡng chất trong sữa càng cần có tỷ lệ cao hơn để bé có thể bắt kịp đà tăng trưởng với những bé cùng tuổi, chính vì vậy, mẹ chọn cho con các loại sữa có lượng protein, vitamin, dưỡng chất và bổ sung nhiều năng lượng.

CHỌN SỮA PHÙ HỢP CHO BÉ CÓ NHU CẦU ĐẶC BIỆT

Một số bé có nhu cầu đặc biệt liên quan tới vấn đề sức khỏe như dị ứng thành phần, hệ tiêu hóa yếu… mẹ cũng cần nắm được để lựa chọn sữa phù hợp với con.

• Nhóm không có đường lactose: Một số bé có hội chứng ruột kích thích, đầy hơi, đi lỏng do không dung nạp với lactose (một loại đường trong sữa). Mẹ nên lựa chọn sữa công thức không có thành phần đường lactose cho con. Nhóm sữa không có đường lactose được chia thành 2 loại dựa vào nguồn đạm trong sữa mẹ, có loại nguồn động vật và loại nguồn thực vật.
• Sữa thủy phân: Với những bé dị ứng các chất trong sữa bò, mẹ nên lựa chọn sữa thủy phân cho bé. Loại sữa này chứa đạm bò đã được thủy phân, không chứa đường lactose nên dễ tiêu hóa hơn các loại sữa thông thường. Sữa thủy phân cũng phù hợp với đối tượng trẻ từ sơ sinh gặp rối loạn tiêu hóa, bị tiêu chảy, bệnh lý cần mổ cắt ruột nhiều, suy dinh dưỡng kéo dài.
• Sữa dành cho bé bị trào ngược dạ dày thực quản: Các bé bị trào ngược dạ dày có độ pH trong ruột thấp nên con dễ nôn trớ, đau dạ dày… Một số sữa công thức có bổ sung thêm tinh bột gạo từ thiên nhiên làm sữa đặc hơn, nuôi dưỡng các vi khuẩn có lợi trong ruột, tăng độ dẻo và thể tích của phân, giảm nguy cơ nôn trớ và táo bón, các cơn đau co thắt do ruột.
• Nhóm sữa không chất béo: Nhóm sữa không chất béo sẽ không chứa cholesterol và có ít năng lượng. Loại sữa này phù hợp với trẻ có nhu cầu canxi nhưng không muốn tăng cân hoặc muốn kiêng chất béo như người có cholesterol cao, rối loạn chuyển hóa lipid, bệnh tiểu đường hoặc kém hấp thu chất béo như bệnh gan mật, tiêu hóa.

CHỌN SỮA THEO ĐIỀU KIỆN KINH TẾ GIA ĐÌNH

Một tiêu chí không kém phần quan trọng khi chọn sữa chính là điều kiện kinh tế bởi nhu cầu về sữa ở em bé tăng rất nhanh theo độ tuổi. Với bé dùng sữa công thức hoàn toàn, trong những tháng đầu đời có thể sử dụng tới 4-5 hộp 400g/ tháng. Ở các bé lớn hơn, thường tiêu thụ khoảng 2-3 ly sữa (ly 200ml).

Nhiều mẹ rất chuộng mua dòng sữa ngoại nhập vì cho rằng tốt hơn sữa nội, mua sữa càng đắt càng tốt. Tuy nhiên, đây không hẳn là sự lựa chọn tốt nhất cho con, bởi lẽ cơ địa mỗi bé sẽ phù hợp với từng loại sữa khác nhau. Vì vậy, mẹ lựa chọn sữa phù hợp với bé và điều kiện gia đình, không cần phải chạy theo những nhãn sữa đắt đỏ trên thị trường, có khi còn không phù hợp với con, mẹ mất thêm nhiều chi phí hơn đó.