Canxi giúp cơ thể hình thành hệ xương và răng vững chắc, đảm bảo các chức năng thần kinh và đông máu. Thiếu canxi gây còi xương ở trẻ em và loãng xương ở người lớn. Trái lại thừa canxi có thể dẫn đến sỏi thận và giảm hấp thu các khoáng chất cần thiết khác. Vậy khi nào cần bổ sung canxi, bao nhiêu là đủ và liều lượng như thế nào có thể gây hại? Hãy cùng Hadu tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
1.CANXI LÀ GÌ?
Canxi hay calcium là khoáng chất có vai trò cực kì quan trọng đối với sự phát triển của cơ thể. Nó chiếm khoảng 1-2% trọng lượng trong cơ thể của người trưởng thành. Đây cũng chính là thành phần có vai trò mật thiết trong sự phát triển của cơ thể, tạo nên phần lớn cấu trúc xương, răng giúp cơ thể vận động bình thường.
Canxi có sự liên kết chặt chẽ với hệ thống xương, nó giúp phát triển, duy trì về cấu trúc cũng như chức năng của xương. Ngoài ra, do được chứa trong xương răng, móng nên canxi cũng có một phần nhỏ ở dạng ion canxi trong hệ tuần hoàn, dịch ngoại bào và các mô khác nhau. Từ đó đóng góp cho sự co giãn mạch máu, chức năng cơ, đông máu, dẫn truyền thần kinh và bài tiết nội tiết tố tốt hơn bình thường.
2.VAI TRÒ CỦA CANXI ĐỐI VỚI CƠ THỂ
Đối với người lớn
- Duy trì sức khỏe xương và làm chậm quá trình lão hóa, giảm mật độ xương ở người cao tuổi.
- Giảm tình trạng đau nhức, khó khăn khi vận động do các bệnh về xương khớp gây ra ở người trung tuổi, người già.
- Cần thiết cho quá trình hoạt động của tim, giúp tim co bóp tốt.
- Đóng vai trò là thành phần liên kết các sợi myosin và actin - 2 yếu tố chính tạo thành cơ, đảm bảo cho sự co giãn của cơ thể.
- Ngăn ngừa nguy cơ thiếu hụt canxi gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh, trí nhớ kém, suy nhược thần kinh và đau đầu.
Đối với trẻ nhỏ
- Canxi giúp hình thành và phát triển khung xương.
- Giúp bé tăng trưởng chiều cao tốt, cao lớn, khỏe mạnh.
- Tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể trước các tác nhân gây bệnh xâm nhập vào cơ thể.
- Ngăn ngừa các tình trạng trẻ chậm lớn, còi xương, răng kém…
- Đảm bảo cho sự phát triển tốt nhất của hệ thần kinh, hạn chế tình trạng bé dễ quấy khóc, nổi cáu, giật mình, rụng tóc gáy…
3.CÁCH BỔ SUNG CANXI ĐÚNG, HIỆU QUẢ
Cần uống canxi kèm với vitamin D
Vitamin D có vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa canxi thành canxi phosphat (một thành phần cơ bản của xương), tăng hấp thu canxi. Nói một cách khác, vitamin D là chất dẫn gắn canxi vào xương, giúp tăng cường hấp thu canxi.
Vì vậy khi uống canxi phải đồng thời uống vitamin D với liều lượng tương thích để có thể giúp hấp thu và chuyển hóa canxi tối đa. Để không phải đắn đo về tỷ lệ tương thích, tốt nhất bạn nên chọn các sản phẩm calci bào chế có cả vitamin D trong thành phần.
Không tự ý bổ sung canxi
Thiếu canxi có thể gây còi xương ở trẻ em, loãng xương, gai cột sống, hạ canxi máu ở người lớn nhưng thừa canxi cũng nguy hại không kém. Bởi thế, trong bất cứ trường hợp nào cũng không được bổ sung canxi một cách tùy tiện. Uống canxi liều cao trong một thời gian dài có thể gây sỏi thận, vôi hóa động mạch.
Tự ý bổ sung canxi, không tuân theo hướng dẫn của bác sĩ sẽ dẫn đến tình trạng quá liều, gây thừa canxi. Người bệnh sẽ xuất hiện các triệu chứng như khát nước, đi tiểu nhiều, buồn nôn, rối loạn nhịp tim. Trong trường hợp này cần dừng uống và đi gặp bác sĩ.
Vì vậy chỉ nên cân nhắc việc uống bổ sung canxi khi đang trong thời kỳ có nhu cầu cao về canxi (như mang thai, cho con bú, trẻ ở các thời kỳ phát triển, người mắc các bệnh lý thiếu hụt canxi…) mà nguồn cung cấp canxi từ thực phẩm không đủ. Khi uống bổ sung cần theo đúng chỉ định của bác sĩ để tránh tiền mất tật mang.
Sử dụng canxi đúng cách
Dưới đây là những lời khuyên hữu ích khi bạn uống bổ sung canxi bào chế:
-Nên uống canxi vào buổi sáng, không uống sau 14h chiều.
-Nên dùng sau bữa ăn khoảng 1 giờ, không uống khi đói.
-Tăng cường tắm nắng vào buổi sáng (để tránh tia cực tím) vì ánh nắng có thể làm tăng khả năng hấp thụ canxi.
-Không ăn quá mặn vì có thể tăng thải canxi qua nước tiểu.
-Không uống canxi cùng với sữa hoặc các chế phẩm từ sữa để tránh tình trạng tranh chấp trong quá trình hấp thụ canxi.
-Không uống chung canxi với sắt và một số khoáng chất khác như kẽm, đồng,... cùng một lúc mà nên tách ra sáng, chiều, tối.
-Nếu đang dùng kháng sinh nên uống cách ra 2 tiếng.
-Hạn chế sử dụng thuốc là và rượu vì sử dụng 2 thứ này cũng khiến cơ thể khó hấp thu canxi.
-Nên kết hợp vận động ngoài trời để có sự chuyển hóa tốt nhất.
4.UỐNG CANXI BAO LÂU THÌ NGƯNG
Canxi giúp ích rất nhiều trong việc duy trì một cơ thể khỏe mạnh. Nhưng thời gian bổ sung canxi lại sẽ quyết định đến việc bạn uống canxi có lợi hay có hại cho cơ thể.
Bởi việc bổ sung thiếu hay thừa canxi cũng đều gây ra những ảnh hưởng nhất định đối với cơ thể. Cụ thể, ở người trưởng thành việc cung cấp đủ canxi giúp xương chắc khỏe, giảm nguy cơ loãng xương và hạn chế các vấn đề xương khớp, tim mạch, hệ thần kinh. Tuy nhiên, nếu hàm lượng canxi bổ sung vào cơ thể bị dư thừa cũng sẽ đưa đến các tác động tiêu cực với cơ thể như:
- Gia tăng nguy cơ viêm tiết niệu, sỏi thận mãn tính do dư thừa canxi.
- Tăng nguy cơ mắc các bệnh về xương khớp như loãng xương, gãy xương…
- Tạo ra áp lực lên lượng canxi của máu dễ gây rối loạn nhịp tim.
- Canxi hóa động mạch và vôi hóa khớp vai.
Chính vì những vấn đề trên mà việc quan tâm đến vấn đề uống canxi bao lâu thì ngừng là vô cùng cần thiết.
Đối với người trưởng thành, sau khi trải qua giai đoạn dậy thì cơ thể vẫn cần tiếp tục bổ sung canxi để đảm bảo sức khỏe và thể chất. Do đó bạn có thể bổ sung canxi hằng ngày nhưng cần chú ý đến hàm lượng canxi theo khuyến cáo theo độ tuổi để có phương pháp bổ sung phù hợp.
Đối với thanh niên trưởng thành nên bổ sung canxi theo đợt, mỗi đợt kéo dài khoảng 2 tháng. Sau đó ngừng bổ sung tầm 1 tháng rồi lại tiếp tục bổ sung. Mỗi năm tốt nhất nên bổ sung 2-3 đợt.
5.MỘT VÀI LƯU Ý KHI BỔ SUNG CANXI
Trường hợp bổ sung canxi cacbonat có thể bạn sẽ gặp phải một số triệu chứng như: táo bón, chướng bụng…
Hầu hết các loại canxi được bổ sung tốt hơn khi hấp thụ với lượng nhỏ (500mg hoặc thấp hơn). Tùy thuộc vào loại canxi bạn lựa chọn mà có thể uống trước, trong hoặc sau bữa ăn.
Trường hợp đang sử dụng thuốc hạ huyết áp, hormone giáp, kháng sinh, thuốc ức chế canxi nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung để tránh sự tương tác thuốc.
