Omega 9 là dưỡng chất phổ biến, có mặt trong hầu hết các loại dầu có nguồn gốc từ thực vật, chẳng hạn như dầu oliu, dầu hạt cải, dầu mè và dầu hạt bí. Vậy Omega 9 là gì? Tác dụng của Omega 9 đối với sức khỏe ra sao? Thiếu Omega 9 có nguy hiểm không? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây của Hadu Pharma!
1.OMEGA 9 LÀ GÌ?
Omega 9 là một nhóm các axit béo không bão hòa, tức có thể chứa một hoặc nhiều liên kết đôi giữa 2 nguyên tử carbon trong cấu trúc phân tử của chúng.
Sở dĩ gọi loại axit béo này là Omega 9 vì chúng sở hữu liên kết đôi đầu tiên nằm ở ngay vị trí nguyên tử carbon thứ 9, tính từ đầu nhóm metyl, hay còn gọi là đầu omega của chuỗi hydrocacbon.
Omega 9 là một phần của nhóm axit béo omega, bên cạnh omega 3 và omega 6. Tuy nhiên, chúng không được coi là loại axit béo thiết yếu như 2 loại axit kia vì cơ thể con người có khả năng tự sản xuất omega 9 khi hấp thụ đủ lượng omega 3 và omega 6.
2.AXIT BÉO OMEGA 9 GỒM NHỮNG LOẠI NÀO?
Axit Omega 9 gồm nhiều loại khác nhau, trong đó phổ biến nhất là axit oleic, axit erucic, và axit mead.
Mỗi loại Omega 9 tuy có cùng vị trí của liên kết đôi đầu tiên trên chuỗi hydrocacbon, nhưng lại có cấu trúc phân tử khác nhau, trạng thái vật lý khác nhau và được tìm thấy trong các nguồn thực phẩm khác nhau.
3.OMEGA 9 CÓ TÁC DỤNG GÌ?
Omega 9 có nhiều lợi ích với sức khỏe, chẳng hạn như giúp dự phòng bệnh tim mạch, đái tháo đường, loạn dưỡng tuyến thượng thận, đồng thời hỗ trợ kháng viêm và giảm đau do viêm. Cụ thể như sau:
BỆNH TIM MẠCH
Omega 9 là thành phần chủ đạo, chiếm khoảng 75% khối lượng của dầu ô liu nguyên chất. Nghiên cứu cho thấy, tiêu thụ trên 7g dầu oliu mỗi ngày, có thể góp phần giảm tới 14% nguy cơ mắc bệnh tim mạch và 18% nguy cơ mắc bệnh mạch vành so với những người không tiêu thụ loại axit béo này.
Nhờ chứa nhiều axit oleic - một loại Omega 9 phổ biến, dầu oliu đã được cục quản lý dược liên bang Hoa Kỳ khuyến nghị nên được tiêu thụ ở hàm lượng 23g/ ngày để hỗ trợ điều trị các bệnh mạch vành.
BỆNH ĐÁI THÁO ĐƯỜNG
Kháng insulin là tình trạng các tế bào giảm phản ứng đối với hormone insulin, khiến nồng độ glucose máu tăng cao và dẫn đến bệnh đái tháo đường tuýp 2.
Trong khi đó axit oleic (Omega 9) lại được chứng minh có khả năng giúp cơ thể chống lại tình trạng kháng insulin bằng cách điều chỉnh các gen liên quan đến con đường hoạt hóa PI3K - một nhóm các enzyme có tác dụng thúc đẩy hoạt động trao đổi chất nội bào.
Qua đó, bổ sung Omega 9 có thể giúp tế bào chuyển hóa insulin và hỗ trợ dự phòng bệnh đái tháo đường hiệu quả.
KHÁNG VIÊM VÀ GIẢM ĐAU
Nghiên cứu cho thấy, Omega 9 có thể phát huy đặc tính kháng viêm bằng cách kích thích các tế bào miễn dịch. Điều này có thể giúp bạn làm giảm nguy cơ và triệu chứng đau của các bệnh viêm nhiễm như viêm khớp, viêm da, viêm đường hô hấp và các tình trạng viêm khác.
BỆNH VỀ THẬN
Theo nghiên cứu, axit oleic có khả năng cản trở sự tiến triển của chứng loạn dưỡng tuyến thượng thận, một căn bệnh tiềm ẩn nguy cơ gây tử vong do ảnh hưởng đến não và các chức năng của thận, từ đó, giúp bảo vệ sức khỏe thận.
TĂNG CƯỜNG CHỨC NĂNG NÃO BỘ
Omega 9 là loại axit béo quan trọng, tham gia vào sự phát triển và duy trì mô thần kinh với vai trò điều chỉnh các kênh ion canxi trong màng tế bào của mô thần kinh. Do đó, bổ sung đầy đủ Omega 9 được chứng minh có thể giúp củng cố chức năng thần kinh, cải thiện khả năng học hỏi và tăng cường trí nhớ.
3.THIẾU OMEGA 9 CÓ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỨC KHỎE KHÔNG?
Thiếu Omega 9 CÓ THỂ ảnh hưởng đến sức khỏe (như gây khô da, rụng tóc) nhưng trường hợp này ít gặp hơn so với thiếu Omega 3 và Omega 6 vì cơ thể con người có khả năng tự tổng hợp Omega 9 từ các loại axit béo thiết yếu khác.
Tuy nhiên, việc duy trì lượng Omega 9 nhất định trong chế độ ăn uống vẫn được khuyến khích để hỗ trợ sức khỏe tổng thể, đặc biệt là sức khỏe tim mạch.
4.THỪA OMEGA 9 CÓ SAO KHÔNG?
Tiêu thụ quá mức các nguồn thực phẩm giàu Omega 9, đặc biệt từ các loại dầu thực vật, có thể dẫn đến các vấn đề sau:
- Làm giảm hấp thụ Omega 3 và 6: Tất cả các loại axit béo Omega đều được chuyển hóa trong cơ thể bằng các loại enzyme tương tự nhau. Khi một lượng lớn Omega 9 trong chế độ ăn, các enzyme này có thể bận rộn với việc chuyển hóa Omega 9 và do đó, giảm khả năng hấp thụ omega 3 và 6, hai loại axit béo thiết yếu mà cơ thể không tự sản xuất được. Nghiên cứu cho thấy, việc hấp thụ không cân bằng omega 3 và 6 có liên quan đến nhiều bệnh mãn tính như bệnh tim mạch, tiểu đường, ung thư, béo phì, bệnh tự miễn, viêm khớp dạng thấp, hen suyễn và trầm cảm. Do đó, tiêu thụ vừa đủ Omega 9 là một vấn đề quan trọng, có thể gián tiếp giúp bạn dự phòng nhiều biến chứng nghiêm trọng đến từ việc mất cân bằng hấp thu Omega 3 và 6.
- Tăng cân và béo phì: Chất béo cung cấp nhiều calo (9 kcal/g), tức gấp 2 lần mức năng lượng đến từ chất đường bột và chất đạm. Do đó, việc tiêu thụ quá mức bất kỳ chất béo nào, kể cả Omega 9, có thể góp phần gây thừa cân và béo phì.
- Nguy cơ ung thư: Omega 9 không phải nguyên nhân trực tiếp gây ung thư. Song, nghiên cứu cho thấy, tình trạng thừa cân - béo phì do mức tiêu thụ Omega 9 có thể là tác nhân thúc đẩy 13 loại ung thư tiến triển, trong đó bao gồm ung thư vú, đại trực tràng, nội mạc tử cung, thực quản, dạ dày, …
- Tụt huyết áp: Nghiên cứu cho thấy, axit oleic chính là loại Omega 9 có khả năng làm tụt huyết áp. Do đó tiêu thụ axit oleic quá mức có thể tiềm ẩn nguy cơ khiến bạn bị tụt huyết áp, dẫn đến ngất xỉu, suy tim và suy thận cấp tính.
- Rối loạn đông máu: Theo nghiên cứu, Omega 9 có thể khiến màng tế bào hồng cầu trở nên lưu động hơn, làm giảm khả năng đông đặc tự nhiên máu, từ đó khiến bạn dễ bị chảy máu, đặc biệt là sau chấn thương hoặc phẫu thuật.
- Rối loạn tiêu hóa: Tiêu thụ quá mức bất kỳ loại chất béo nào, bao gồm cả Omega 9, đều có thể gây ra các vấn đề tiêu hóa như đầy hơi và tiêu chảy.
Do đó, mặc dù Omega 9 có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, việc tiêu thụ chúng một cách cân đối và trong khuôn khổ của một chế độ ăn đa dạng và cân đối là điều quan trọng để phòng ngừa những vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.
