Trẻ có sức đề kháng non yếu sẽ bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi của môi trường và các tác nhân gây hại, tăng nguy cơ mắc phải các bệnh lý viêm nhiễm, ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí tuệ trong tương lai. Vì vậy, nếu có con nhỏ, mẹ nên chú ý những dấu hiệu sớm để có thể bảo vệ sức khỏe cho bé một cách tốt nhất.
TẦM QUAN TRỌNG CỦA VIỆC XÂY DỰNG HÀNG RÀO ĐỀ KHÁNG CHO TRẺ NHỎ
Dù sinh ra khỏe mạnh đủ tháng, hệ miễn dịch tự thân của trẻ vẫn sẽ phải mất một khoảng thời gian để phát triển và hoàn thiện. Trong khoảng thời gian này, các kháng thể được mẹ cung cấp trong nhau thai 3 tháng cuối thai kỳ và sữa mẹ sau sinh sẽ tiếp tục bảo vệ mẹ chống lại các tác nhân gây bệnh. Tuy nhiên, miễn dịch thụ động “vay mượn” từ mẹ sẽ suy giảm theo thời gian, thường sau 6 tháng miễn dịch thụ động này sẽ không còn đủ hiệu quả phòng chống bệnh tật. Lúc này, trẻ dễ bị tấn công bởi các loại virus, vi khuẩn gây bệnh, góp phần ảnh hưởng đến:
- Cấu trúc, chức năng của cơ quan bị tổn thương do viêm nhiễm
- Rối loạn cung cầu dưỡng chất, tăng nguy cơ suy dinh dưỡng - thừa cân/ béo phì sớm
- Nguy cơ mắc các bệnh mạn tính không lây khi có tuổi
- Sức khỏe tổng thể trong ngắn và dài hạn
Do đó, việc xây dựng hệ miễn dịch, tăng sức đề kháng cho trẻ trong những năm tháng đầu đời là vô cùng quan trọng, nhằm giúp bé phát triển khỏe mạnh, từ đó mẹ cũng giảm bớt gánh nặng về việc chăm sóc bé về sau.
NHỮNG BIỂU HIỆN CHO THẤY BÉ CÓ SỨC ĐỀ KHÁNG KÉM CẦN LƯU Ý
Trên thực tế, hay ốm vặt là một biểu hiện rát phổ biến ở trẻ nhỏ, khi hệ miễn dịch chưa được hoàn thiện. Tuy nhiên, mẹ nên chú ý nếu trẻ có những biểu hiện sau:
Trẻ có thể thường xuyên mắc các bệnh như viêm nhiễm đường hô hấp, đường tiêu hóa… Đôi khi, tần suất với khả năng mắc bệnh của trẻ có thể kéo dài hơn so với những trẻ khác.
Trẻ có thể bị biếng ăn, bỏ bú, quấy khóc, tiêu chảy…
LÀM THẾ NÀO ĐỂ GIÚP CON CỦNG CỐ SỨC ĐỀ KHÁNG, CẢI THIỆN SỨC KHỎE?
Mẹ nên chú ý kết hợp các biện pháp phòng ngừa bên ngoài lẫn tăng cường sức đề kháng từ sức khỏe bên trong để giúp cải thiện sức đề kháng.
Bổ sung nguồn dinh dưỡng chất lượng
Các chuyên gia luôn khuyến khích việc cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu đời, bởi đây là nguồn dinh dưỡng quý giá, giúp cải thiện sức khỏe hệ miễn dịch và nâng cao sức đề kháng của trẻ.
Đặc biệt, trong khoảng 1 tuần sau sinh, sữa non sẽ chứa nhiều các kháng thể (immunoglobulin) và các dưỡng chất, hoạt chất sinh học quan trọng. Trong đó, kháng thể IgA là thành phần chiếm nhiều nhất, đảm nhận như tuyến phòng thủ đầu tiên chống lại vi khuẩn và virus, giúp bảo vệ bề mặt niêm mạc ruột và cải thiện sức khỏe hệ miễn dịch ở trẻ.
Đồng thời khi kháng thể IgA kết hợp với kháng thể IgG được truyền từ mẹ qua nhau thai 3 tháng cuối thai kỳ và trong sữa mẹ, sẽ giúp bé củng cố và tăng cường 2 lớp kháng thể bên trong lẫn bên ngoài, để từ đó hạn chế mắc các bệnh truyền nhiễm liên quan đến tiêu hóa, hô hấp…
Bên cạnh đó, sữa mẹ còn chứa các HMO, là một trong những thành phần quan trọng, chiếm tỷ trọng nhiều thứ ba sau lactose và lipid. 6 loại HMO được nghiên cứu phổ biến nhất trên thị trường bao gồm DFL, 2’FL, 3-FL, LNT, 3’-SL và 6’-SL. Đây là những prebiotics (chất xơ) mà cơ thể hầu như không hấp thụ được, nhưng khi kết hợp với các nhóm lợi khuẩn như Lactobacilli, Bacteroides, Bifidobacterium… có trong sữa mẹ sẽ giúp:
- Cân đối hệ vi sinh đường ruột, hạn chế sự bám dính của những chủng loài hại khuẩn như Streptococcus pneumoniae, E.coli, … vào niêm mạc ruột.
- Nâng cao hiệu quả miễn dịch, phòng ngừa một số bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở trẻ nhỏ.
Trong trường hợp không đủ điều kiện để cho bé bú hoặc sữa mẹ không đủ để đáp ứng nhu cầu cho bé, mẹ có thể hỏi ý kiến chuyên gia để lựa chọn những loại sữa công thức phù hợp, được lấy cảm hứng từ các thành phần sữa mẹ để giúp tăng đề kháng. Mẹ ưu tiên lựa chọn các loại sữa công thức có thành phần như:
- Sữa non 24h có chứa tỷ lệ phù hợp các kháng thể IgG, giúp tăng cường khả năng loại bỏ các tác nhân gây hại bao gồm vi khuẩn, virus… để từ đó thúc đẩy khả năng miễn dịch của trẻ.
- Hệ dưỡng chất 6 loại HMO phổ biến thuộc 3 nhóm cấu trúc khác nhau, bao gồm nhóm Fucosylated (phổ biến là 2’FL, 3’FL và DFL), nhóm Non - Fucosylated (phổ biến là LNT) và nhóm Sialylated (phổ biến là 3’SL và 6’SL), có khả năng giúp đa dạng hệ lợi khuẩn ở một số chủng, hỗ trợ cân đối hệ vi sinh đường ruột, tạo tiềm năng, sự tương hỗ và cộng hưởng ở một số chủng lợi khuẩn, từ đó giúp tối ưu hệ vi sinh vật đường ruột, nâng cao hiệu quả miễn dịch cũng như sức khỏe tổng thể.
- Chứa quần thể lợi khuẩn từ sữa mẹ (HMP) có tác dụng cân đối hệ vi sinh vật đường ruột, cải thiện khả năng tiêu hóa và tăng cường sức khỏe hệ miễn dịch, điển hình là Lactobacillus fermentum - một trong những chủng lợi khuẩn được nghiên cứu và sử dụng rộng rãi trong các sản phẩm sữa công thức. Đặc biệt, sự kết hợp của 6 loại HMO (2’FL, 3-FL, LNT, 3’SL và 6’SL) với Lactobacillus fermentum được phân lập từ sữa mẹ và 1 tỷ lợi khuẩn BB-12 còn được chứng minh lâm sàng giúp tăng kháng thể IgA tiết.
Giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường xung quanh
Để giúp cơ thể bé khỏe mạnh và hệ thống miễn dịch kịp có thời gian phát triển, mẹ nên chú ý đến việc giữ gìn vệ sinh cá nhân cho trẻ. Hãy thường xuyên rửa tay nếu là người chăm sóc trực tiếp để hạn chế lây lan mầm bệnh trong những lúc môi trường và thời tiết thay đổi. Mẹ cũng nên hạn chế đưa trẻ đến những nơi đông đúc, khói bụi ô nhiễm vì dễ khiến trẻ mắc bệnh liên quan đến hô hấp.
Tiêm vaccine để phòng ngừa các bệnh nguy hiểm
Bên cạnh những biện pháp dinh dưỡng, giúp bổ sung nguồn kháng thể tự nhiên thông qua thức ăn, mẹ cũng nên chủ động tiêm phòng vaccine đúng và đủ theo lịch của Bộ Y Tế để phòng ngừa hiệu quả những loại virus gây bệnh truyền nhiễm.
Nhìn chung, khi bé có sức đề kháng kém, mẹ đừng quá lo lắng, bằng những biện pháp hợp lý và can thiệp sớm, mẹ có thể giúp bé cải thiện sức đề kháng để bé có thể chống chọi với các tác nhân gây bệnh từ môi trường bên ngoài. Đặc biệt, mẹ nên chú trọng lựa chọn cho bé những nguồn dinh dưỡng thay thế giàu sữa non 24h, 6 loại HMO và các loại lợi khuẩn nói trên chủ yếu hỗ trợ xây dựng và củng cố hệ miễn dịch vững chắc cho trẻ.
