DHA - docosahexaenoic acid, là một loại axit omega - 3s. Não người cần DHA để tăng trưởng, phát triển và duy trì. Có nên bổ sung DHA liên tục cho bé? Mặc dù tầm quan trọng của DHA đối với sự phát triển của mắt, não bộ và hệ thần kinh đã được chứng minh, nhiều trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi vẫn không được bổ sung đủ. Nếu bà mẹ đang cho con bú không có đủ nồng độ Omega - 3, thì nên bổ sung DHA cho trẻ bú mẹ hoặc mới biết đi. Trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi không bú mẹ có thể được hưởng lợi nếu bổ sung từ 500-800mg DHA mỗi ngày.

1.DHA VÀ OMEGA 3 LÀ GÌ?

Trước khi trả lời có nên tự bổ sung DHA cho bé, bố mẹ cần hiểu DHA là gì. DHA (axit docosahexaenoic) là một trong ba loại chính của omega-3, cùng với axit alpha linolenic (ALA) và axit eicosapentaenoic (EPA). Omega 3 là axit béo không thể thiếu đối với nhiều khía cạnh của sức khỏe, bao gồm sự phát triển của thai nhi, chức năng não, sức khỏe tim mạch và khả năng hoạt động của hệ miễn dịch. Chúng được coi là axit béo thiết yếu vì cơ thể không tự sản xuất và cần bổ sung từ nguồn thực phẩm bên ngoài.

ALA có trong nhiều loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật, bao gồm dầu thực vật, các loại hạt, và một số loại rau nhất định. Tuy nhiên, ALA không tự nó có tác dụng trong cơ thể của bạn và cần được cơ thể chuyển đổi thành các dạng hoạt động, chẳng hạn như DHA và EPA, với một lượng rất nhỏ.

Trong khi đó EPA và DHA có nhiều trong các loại cá béo, chẳng hạn như cá hồi, cá thu, cá ngừ và có sẵn rộng rãi trong các chất uống bổ sung. Trên thị trường hiện nay có nhiều chất bổ sung omega 3, các loại phổ biến nhất là dầu cá, dầu nhuyễn thể và dầu tảo.

2.LỢI ÍCH CỦA DHA VỚI TRẺ EM

Nhiều nghiên cứu cho rằng trẻ cần bổ sung DHA vì nó có thể mang lại một số lợi ích cho trẻ em:

Có thể cải thiện các triệu chứng của ADHD - Rối loạn tăng động giảm chú ý. Đây là một tình trạng phổ biến liên quan đến các triệu chứng như tăng động, bốc đồng và khó tập trung. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng bổ sung omega 3 có thể giúp giảm các triệu chứng ADHD ở trẻ em. Một đánh giá của 16 nghiên cứu cho thấy axit béo omega 3 cải thiện trí nhớ, sự chú ý, khả năng học tập, giảm biểu hiện hiếu động thái quá. Một nghiên cứu kéo dài 16 tuần ở 79 trẻ em trai cho thấy rằng uống 1300mg omega 3 hằng ngày giúp giảm chú ý ở những người có và không mắc ADHD. 

Có thể làm giảm bệnh hen suyễn: Hen suyễn hay hen phế quản là một bệnh lý mãn tính ảnh hưởng đến trẻ em và người lớn, gây ra các triệu chứng như đau ngực, khó thở, ho và thở khò khè. Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng bổ sung acid béo omega 3 giúp làm giảm các triệu chứng này.

Có được giấc ngủ ngon hơn: Rối loạn giấc ngủ ảnh hưởng đến gần 4% trẻ em dưới 18 tuổi. Một nghiên cứu ở 395 trẻ em cho thấy nồng độ axit béo omega 3 trong máu thấp hơn với nguy cơ mắc các vấn đề về giấc ngủ cao hơn. Nghiên cứu cũng cho thấy rằng việc bổ sung 600mg DHA trong 16 tuần làm giảm gián đoạn giấc ngủ và dẫn đến giấc ngủ kéo dài thêm gần 1 giờ mỗi đêm. Nghiên cứu khác cho thấy rằng tiêu thụ nhiều axit béo omega 3 hơn trong khi mang thai có thể cải thiện giấc ngủ ở trẻ sơ sinh. Tuy nhiên cần có thêm nhiều nghiên cứu chất lượng về omega 3 và giấc ngủ của trẻ em.

Tăng cường sức khỏe não bộ: Nghiên cứu mới nổi chỉ ra rằng acid béo omega 3 có thể cải thiện chức năng não và tâm trạng của trẻ em - đặc biệt là học tập, trí nhớ và phát triển não bộ. 

3.TRẺ CÓ CẦN BỔ SUNG DHA?

Trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi là giai đoạn tăng trưởng và phát triển quan trọng. Trong khoảng thời gian vài năm ngắn ngủi, trẻ em chuyển từ bò lăn sang chạy nhảy, bập bẹ nói chuyện. Nhưng đây không phải là những thay đổi duy nhất đang diễn ra. Cơ thể trẻ em cũng phải trải qua những thay đổi đáng kể về cấu trúc và chức năng trong vài năm phát triển đầu tiên. 

Trẻ sơ sinh cần được dinh dưỡng đầy đủ để đáp ứng những thay đổi quan trọng xảy ra trong quá trình phát triển ở giai đoạn đầu, trong đó các axit béo không bão hòa đa EPA và DHA cần được cung cấp đầy đủ. Bởi vì những chất dinh dưỡng cơ bản này ảnh hưởng đến nhiều chu trình tế bào và sinh lý liên quan đến tăng trưởng, EPA và DHA được coi là rất quan trọng đối với sự phát triển bình thường trong giai đoạn sơ sinh và trẻ mới biết đi.

DHA cần thiết cho sự phát triển và trưởng thành của não và võng mạc của trẻ sơ sinh, với nhu cầu lớn trong thời kỳ mang thai và những năm đầu tiên sau khi sinh.

Trước khi sinh, DHA cần thiết cho sự phát triển của thai nhi, chủ yếu được cung cấp bởi sự truyền qua nhau thai của người mẹ. Sau khi sinh, trẻ phải nhận DHA từ sữa mẹ, sữa công thức bổ sung DHA, hoặc viên uống bổ sung DHA.

Do vai trò nổi bật của nó đối với cấu trúc nền tảng và các chức năng của não bộ, việc một đứa trẻ nhận được đủ DHA trong giai đoạn đầu đời có thể có ý nghĩa lâu dài đối với sự tăng trưởng của chúng, giúp hỗ trợ sự phát triển nhận thức, xã hội và thể chất của trẻ sơ sinh bằng cách thúc đẩy:

• Thị lực và sự phát triển võng mạc.
• Ngôn ngữ và nhận thức.
• Phát triển kỹ năng vận động và tinh thần.
• Đáp ứng miễn dịch khỏe mạnh với các chất gây dị ứng.
• Kiểm soát hành vi có chủ ý.

Ngược lại, các nghiên cứu phát hiện ra rằng trẻ sơ sinh nhận không đủ omega 3 trong những năm đầu đời có nhiều khả năng gặp phải những hậu quả tiêu cực như:

• Chậm phát triển trí não, vận động và thị giác.
• Khó khăn trong việc điều chỉnh sự chú ý.
• Phản ứng miễn dịch không lành mạnh đối với các tác nhân gây căng thẳng từ môi trường.
• Phát triển thể chất dưới mức tối ưu.

4.CÓ NÊN TỰ BỔ SUNG DHA CHO BÉ?

Nhu cầu hằng ngày về Omega 3 phụ thuộc vào độ tuổi và giới tính. Nếu bạn đang sử dụng thực phẩm bổ sung, tốt nhất bạn nên làm theo hướng dẫn trên bao bì. Tuy nhiên việc tự ý bổ sung DHA cho bé cần được cân nhắc. Tốt nhất để ngăn ngừa các tác dụng không mong muốn, bố mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi cho con bạn sử dụng các viên uống bổ sung.

Ngoài ra bố mẹ có thể bổ sung các loại thực phẩm giàu omega 3 trong chế độ ăn uống của trẻ có thể đảm bảo trẻ đáp ứng được các nhu cầu của chúng.

Các tác dụng phụ của các chất bổ sung omega 3, chẳng hạn như dầu cá, thường rất nhẹ và không cần đến các can thiệp y tế. Những tác dụng phổ biến nhất bao gồm:

• Hơi thở hôi, có mùi
• Dư vị khó chịu
• Đau đầu
• Ợ nóng
• Đau dạ dày
• Buồn nôn
• Bệnh tiêu chảy

Cần đảm bảo con bạn tuân thủ liều lượng khuyến cáo để giảm nguy cơ mắc các tác dụng phụ. Bạn cũng có thể cho trẻ bắt đầu sử dụng các viên uống bổ sung với liều lượng thấp, tăng dần liều lượng để đánh giá khả năng dung nạp. Những người bị dị ứng với cá hoặc động vật nên tránh bổ sung dầu cá và các chất bổ sung từ cá khác, chẳng hạn như dầu gan cá và dầu nhuyễn thể. Thay vào đó, hãy chọn các loại thực phẩm hoặc chất bổ sung giàu omega 3 khác như hạt lanh hoặc dầu tảo.

5.CÓ PHẢI TẤT CẢ TRẺ SƠ SINH ĐỀU CẦN BỔ SUNG OMEGA 3?

Trẻ sơ sinh hay trẻ mới biết đi sẽ cần bổ sung omega 3, phụ thuộc vào một số yếu tố bao gồm:

• Nguồn dinh dưỡng của trẻ
• Lượng EPA và DHA mà trẻ nhận được thông qua thức ăn
• Tình trạng phát triển của trẻ

Đối với trẻ sơ sinh bú sữa mẹ hoàn toàn, điều quan trọng cần cân nhắc là liệu hàm lượng Omega 3 của bà mẹ có đủ hay không? Nếu một bà mẹ đang cho con bú đã được kiểm tra và có mức Omega 3 ở mức chấp nhận được thì việc bổ sung trực tiếp là điều không cần thiết. Tuy nhiên với bằng chứng cho thấy nhiều phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ không tiêu thụ đủ omega 3, không nên cho rằng các bà mẹ đang cho con bú có đủ mức Omega 3. Trẻ bú sữa mẹ cần được bổ sung tương tự như trẻ không bú sữa mẹ.

Mặc dù nhiều loại sữa công thức dành cho trẻ em hiện nay được bổ sung DHA, vì số lượng và chất lượng DHA có thể ít hơn lý tưởng và/ hoặc phản ứng kém khi tiếp xúc với oxy hoặc nhiệt, trẻ em có thể không nhận được lượng DHA như tính toán. Do đó nên bổ sung thêm dầu cá Omega 3 dạng chất béo trung tính, chất lượng cao.