Th 09
Dinh dưỡng là yếu tố vô cùng quan trọng quyết định chiều cao của trẻ. Việc bổ sung các thực phẩm tăng chiều cao hay ăn gì để phát triển chiều cao trong giai đoạn tăng trưởng có thể giúp trẻ đạt chiều cao tối ưu và phát triển khỏe mạnh. 1.DINH DƯỠNG ẢNH HƯỞNG NHƯ THẾ NÀO ĐẾN CHIỀU CAO? Trước khi tìm hiểu các thực phẩm tăng chiều cao cho bé, cha mẹ cần biết sự phát triển chiều cao của trẻ do các yếu tố gì chi phối. Theo các chuyên gia, sự phát triển chiều cao của con người phụ thuộc chủ yếu vào các yếu tố gồm: di truyền, dinh dưỡng, vận động và giấc ngủ. Trong đó, một chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp lý sẽ tác động trực tiếp đến sự tăng trưởng thể chất, hỗ trợ tối ưu tầm vóc của trẻ. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học Nhật Bản, dinh dưỡng quyết định đến 32% chiều cao của con người, trong khi di truyền chỉ góp 23% và 20% thuộc về yếu tố vận động, rèn luyện thể thao của trẻ. Sau khi sinh, hai giai đoạn tăng trưởng chiều cao quan trọng nhất của trẻ là 0-3 tuổi và tiền dậy thì - dậy thì. Ở các giai đoạn này, nếu được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, cân đối, khoa học thì có nhiều cơ hội để trẻ phát triển chiều cao tối đa. Thực tế cho thấy, nếu ở giai đoạn đầu đời, trẻ bị suy dinh dưỡng thấp còi thì đến năm 18 tuổi chiều cao chỉ đạt được ngưỡng 158cm, nhưng ngược lại nếu trẻ được phát triển tốt ở giai đoạn 0-3 tuổi, thì chiều cao năm 18 tuổi có thể đạt lên tới 170cm. Ở tuổi dậy thì, chiều cao của trẻ tăng rất nhanh, bé gái có thể tăng khoảng 10cm/ năm và bé trai có thể tăng tới 15cm/ năm nếu có một chế độ dinh dưỡng hợp lý từ các thực phẩm giúp tăng chiều cao ở trẻ. 2.CÁC CHẤT DINH DƯỠNG CẦN THIẾT TRONG PHÁT TRIỂN CHIỀU CAO Ở TRẺ Ăn gì để phát triển chiều cao? Bố mẹ cần chú ý xây dựng thực đơn ăn uống lành mạnh, đầy đủ chất dinh dưỡng. Ngoài ra, tại các giai đoạn vàng phát triển chiều cao, bố mẹ phải đặc biệt quan tâm chế độ dinh dưỡng để tận dụng và tối ưu những thời điểm kim cương, giúp chiều cao tăng nhanh chóng và đạt tối ưu khi trưởng thành. Chế độ dinh dưỡng tăng chiều cao cần đảm bảo cả số lượng và chất lượng, đầy đủ các nhóm dưỡng chất, đặc biệt cần chú ý đến: PROTEIN Protein là thành phần không thể thiếu trong các cấu trúc của tế bào và mô trong cơ thể, đặc biệt là hệ thống cơ, xương. Do đó, khi cơ thể được bổ sung đầy đủ protein, khả năng tăng trưởng xương và cơ bắp sẽ được tối ưu hóa theo từng giai đoạn, đặc biệt là giai đoạn tuổi dậy thì. Bên cạnh đó, protein giúp duy trì xương, cơ, các cơ quan da và răng khỏe mạnh… đóng vai trò như các loại enzyme hỗ trợ quá trình chuyển hóa trong cơ thể. Vì thế, việc bổ sung các loại thực phẩm tăng chiều cao có chứa protein trong bữa ăn hằng ngày là điều cực kỳ cần thiết giúp trẻ cao lớn tối ưu. CARBOHYDRATE: DƯỠNG CHẤT NÊN CÓ TRONG NHỮNG MÓN ĂN GIÚP TĂNG CHIỀU CAO Hấp thụ quá nhiều carbohydrate sẽ có nguy cơ làm tăng đường huyết và tạo mỡ trong cơ thể, tuy vậy, carbohydrate lại là một trong những thành phần dinh dưỡng quan trọng nhất cho cơ thể cần có vì sẽ cung cấp năng lượng nhanh nhất cho cơ thể hoạt động, đặc biệt là đối với trẻ em. Trẻ nên ăn gì để phát triển chiều cao? Một số loại thực phẩm giúp tăng chiều cao cho bé giàu carbohydrate lành mạnh mà ba mẹ có thể tham khảo bao gồm ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, lúa gạo… CANXI: KHÔNG THỂ THIẾU TRONG THỰC PHẨM TĂNG CHIỀU CAO CHO BÉ Như chúng ta đã biết, canxi đóng vai trò là chất khoáng hóa xương, giúp xương tăng trưởng và duy trì sự vững chắc theo thời gian. Sự kết hợp của canxi, photpho, vitamin D là sự phát triển cần thiết cho sự phát triển toàn diện của xương. Sữa và các chế phẩm từ sữa là nguồn thực phẩm, thức ăn tăng chiều cao chứa lượng canxi rất dồi dào và an toàn cho cơ thể. Bên cạnh đó, có thể tìm thấy canxi trong các loại thực phẩm như cải thìa, rau bina, đậu nành, hải sản như tôm, cua, cá… VITAMIN D Vitamin D đóng vai trò rất quan trọng trong việc giúp cơ thể hấp thu canxi hiệu quả, nhờ đó giúp xương chắc khỏe và phát triển chiều cao. Phần lớn lượng vitamin D mà cơ thể cần có thể được tổng hợp thông qua việc da tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Bạn cũng có thể cho con bổ sung vitamin D từ các thực phẩm như sữa, cà chua, trái cây họ cam quýt, súp lơ và khoai tây. Ngoài vitamin D, các loại thực phẩm còn giúp bổ sung canxi, photpho và các yếu tố vi lượng thiết yếu khác, cho phép cơ thể phát triển chiều cao một cách hiệu quả. VITAMIN A Đây là một trong những vitamin quan trọng nhất mà cơ thể cần, dù chiếm một lượng rất nhỏ nhưng nếu thiếu vitamin A, cơ thể có thể chậm tăng trưởng, suy giảm khả năng miễn dịch và mắc nhiều bệnh lý nguy hiểm. Vitamin A giúp cải thiện sức khỏe của xương và phát triển chiều cao. Vitamin A không chỉ giúp bảo tồn canxi trong xương mà còn cải thiện hoạt động của thị lực, hỗ trợ khả năng miễn dịch ở các lớp niêm mạc và da. Các loại thực phẩm giúp tăng chiều cao cho trẻ có chứa nhiều vitamin A có thể kể đến bao gồm dưa đỏ, đu đủ, rau bina, củ dền, cà chua, rau xanh… 3.LẬP KẾ HOẠCH THỰC ĐƠN TĂNG CHIỀU CAO NHANH CHÓNG Theo các chuyên gia, dinh dưỡng là yếu tố quan trọng bậc nhất quyết định chiều cao ở trẻ. Do đó, trẻ phải được cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng quan trọng, đặc biệt là chất đạm, canxi, sắt, i ốt, axit folic, axit béo không no… ngay từ thời kỳ mang thai và cho con bú. Trẻ cần được xây dựng chế độ ăn khoa học theo từng độ tuổi với khẩu phần ăn phù hợp để trẻ được phát triển cân đối cả về thể chất lẫn tinh thần. Thiếu hụt hay thừa dinh dưỡng đều có thể dẫn đến nguy cơ khó lường. Thiếu hụt dinh dưỡng gây suy dinh dưỡng, ngược lại thừa năng lượng gây tăng cân, béo phì. Bữa ăn hằng ngày của trẻ cần đảm bảo đầy đủ các nhóm dưỡng chất sau: đạm (chiếm 10-15% tổng năng lượng), tinh bột (chiếm 60-65% tổng năng lượng), chất béo (chiếm 10% tổng năng lượng) và các vitamin, khoáng chất thiết yếu khác. Khi lên thực đơn cho trẻ, cha mẹ cần cân bằng các dưỡng chất trên và đa dạng hóa các món ăn, lựa chọn các thực phẩm tăng chiều cao cho bé để tránh tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng và chán ăn. Ngoài 3 bữa chính, cha mẹ cũng có thể bổ sung cho trẻ 2-3 bữa phụ mỗi ngày. Thêm vào đó, thực đơn của trẻ cũng cần bổ sung thêm các dưỡng chất giúp phát triển chiều cao tối đa như canxi, vitamin D3, K2, kẽm… và thành phần tăng sức đề kháng như vitamin A, C, E… Bên cạnh chế độ dinh dưỡng hợp lý và khoa học thì các bậc cha mẹ cũng nên tập cho bé thói quen vận động, thể dục thể thao mỗi ngày để kích thích cơ thể tiết nhiều hormone tăng trưởng GH và tạo điều kiện cho sự phát triển cơ, xương, sụn, thúc đẩy tốc độ phát triển chiều cao của trẻ. 4.CÁC LOẠI THỰC PHẨM PHÁT TRIỂN CHIỀU CAO CHO BÉ CHA MẸ KHÔNG NÊN BỎ QUA SỮA VÀ CÁC SẢN PHẨM TỪ SỮA: THỰC PHẨM GIÚP TĂNG CHIỀU CAO HÀNG ĐẦU Lời khuyên về thực phẩm tăng chiều cao tự nhiên tốt mà mọi người không thể bỏ qua chính là sữa. Sữa là thực phẩm không nên thiếu trong chế độ ăn uống lành mạnh vì chúng cung cấp phần lớn các chất dinh dưỡng mà cơ thể cần để phát triển khỏe mạnh, đồng thời giúp tăng trưởng chiều cao tốt hơn. Thực phẩm hay thức ăn tăng chiều cao từ các thực phẩm từ sữa và các sản phẩm từ sữa như phô mai, sữa chua… có thể giúp hỗ trợ tăng trưởng xương bằng cách cung cấp canxi, photpho, kali, magie và vitamin D giúp thúc đẩy sự phát triển chắc khỏe của xương khớp. Ngoài ra, sữa rất giàu protein, với gần 8g protein trong một khẩu phần (244ml). Protein giúp tăng trưởng tế bào, có lợi trong việc phát triển chiều cao. Do đó, uống sữa mỗi ngày là cách cải thiện chiều cao vô cùng hiệu quả. Không chỉ vậy, nghiên cứu còn cho thấy sữa bò còn có thể hỗ trợ tăng trưởng ở trẻ em, giúp tăng cân và xây dựng cơ bắp. TRỨNG Trứng là thực phẩm tăng chiều cao tốt nhất và tiết kiệm chi phí. Bố mẹ có biết một quả trứng sẽ cung cấp đến 6,5g protein và chứa các axit amin thiết yếu. Điều này làm cho trứng trở thành một nguồn cung cấp protein dồi dào, cần thiết cho sự phát triển hệ xương của trẻ em. Bên cạnh đó, trứng có chứa một số dưỡng chất khác như vitamin A, vitamin D, axit béo omega 3, photpho, kẽm, sắt, selen và iot giúp cơ thể tăng trưởng và phát triển toàn diện. THỊT GÀ Bên cạnh trứng, sữa, thịt gà cũng được xem là một trong những thực phẩm giúp tăng chiều cao ở trẻ. Trong thịt gà có nhiều protein, sắt, chất béo có lợi cho sức khỏe, phát triển chiều cao nhanh và xương dẻo dai hơn. Ngoài ra, thịt gà còn chứa nhiều vitamin B12, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và phát triển chiều cao. Gà còn là thực phẩm dễ chế biến, mùi vị hấp dẫn, có thể nấu được nhiều món ăn khác nhau như súp gà, gà luộc, chiên, hấp… CÁC LOẠI THỊT: PHẢI CÓ TRONG DANH SÁCH NHỮNG LOẠI THỰC PHẨM TĂNG CHIỀU CAO CHO TRẺ Thịt đỏ là một trong những thực phẩm tăng chiều cao giàu protein và một số vi chất dinh dưỡng quan trọng, một trong số đó là sắt. Đây là yếu tố vi lượng rất cần thiết trong việc hình thành nên hồng cầu, ngăn ngừa bệnh thiếu máu có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Tuy nhiên thịt đỏ cũng rất giàu chất béo bão hòa, vì vậy bạn nên cho con tiêu thụ ở mức vừa phải và loại bỏ bớt chất béo thừa trước khi nấu. Ngoài thịt đỏ, các loại thịt khác như thịt gà, thịt heo cũng là lựa chọn lý tưởng để bổ sung protein cho bữa ăn hằng ngày. TÔM Tôm là thực phẩm có hàm lượng canxi vô cùng lớn, một trong những dưỡng chất thúc đẩy phát triển xương ở trẻ. Trung bình 100g tôm có thể bổ sung đến 1.120mg canxi, giúp xương phát triển tốt và chiều cao tối đa. CÁ Cá là một trong những thực phẩm tăng chiều cao tối đa cho bé rất tốt, đặc biệt là cá hồi và cá ngừ - nguồn cung cấp vitamin D và protein phong phú. Ăn nhiều cá ở tuổi dậy thì sẽ giúp phát triển chiều cao tối đa. Cha mẹ có thể chế biến các món ăn với cá như: cá hấp, cá rán, cá sốt… để làm phong phú thực đơn hằng ngày của trẻ. CÁ HỒI Là một loại cá béo thường chứa nhiều axit béo omega 3, một chất béo có lợi cho tim, rất quan trọng đối với sự tăng trưởng và phát triển. Một số nghiên cứu cho thấy axit béo omega 3 có liên quan đến sức khỏe của xương và có thể thúc đẩy quá trình luân chuyển xương để tối đa hóa sự phát triển. Thêm vào đó, nếu cơ thể thiếu axit béo omega 3, các vấn đề giấc ngủ ở trẻ em có thể tăng lên, ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của trẻ, đặc biệt là giai đoạn dậy thì. Ngoài omega 3, cá hồi còn nhiều protein, vitamin B, selen và kali. Các loại cá, cùng các loại hải sản khác cũng như thức ăn giúp tăng chiều cao tuyệt vời cần bổ sung thêm vào khẩu phần dinh dưỡng hằng ngày. NGŨ CỐC Ngũ cốc có thể không chứa nhiều canxi nhưng cũng cung cấp nhiều protein, chất xơ, magie, một khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển xương. Bạn có thể cho trẻ sử dụng nhiều loại ngũ cốc khác nhau trong chế độ ăn uống đa dạng món ăn, tăng sự ngon miệng. Một số loại ngũ cốc nguyên hạt có thể kể đến như yến mạch, lúa mạch và các loại hạt như kiều mạch và quinoa. YẾN MẠCH Bột yến mạch là một loại thực phẩm tăng chiều cao giàu protein khác mà bạn có thể cân nhắc trong chế độ ăn uống hằng ngày của con. Nguồn dinh dưỡng trong yến mạch không chỉ giúp sửa chữa các mô mà còn giúp trẻ tăng chiều cao hiệu quả. Yến mạch là thực phẩm tuyệt vời trong bữa sáng dinh dưỡng trong thực đơn tăng chiều cao. Các chuyên gia khuyến khích nên cho trẻ tiêu thụ khoảng 50 gram bột yến mạch vào các bữa sáng hằng ngày nhằm giúp trẻ cải thiện chiều cao tốt hơn. ĐẬU NÀNH Đậu nành là thực phẩm quen thuộc trong cuộc sống hằng ngày của mỗi gia đình. Với độ thanh mát, ngọt vừa, sữa đậu nành được rất nhiều người yêu thích. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng đậu nành là loại thực phẩm giàu protein nhất trong các loại thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật, ngoài ra nó cũng có hàm lượng protein và khoáng chất lớn. Nếu muốn con cải thiện chiều cao, cha mẹ đừng quên bổ sung đậu nành vào thực đơn dinh dưỡng hằng ngày của trẻ. CÁC LOẠI ĐẬU Một số loại đậu như đậu đen, đậu nành, đậu đỏ, đậu xanh… là nguồn thực phẩm giúp tăng chiều cao cho bé rất bổ dưỡng và giúp cung cấp nhiều protein, làm tăng các yếu tố tăng trưởng, giúp cơ thể phát triển tối ưu. Nếu bạn là người ăn chay, đậu là nguồn protein hoàn hảo thay thế cho thịt, cá, trứng, giúp phát triển chiều cao nhanh chóng. Đậu cũng chứa nhiều canxi, sắt và vitamin B, giúp chống lại bệnh thiếu máu, hỗ trợ quá trình tiêu hóa, hấp thụ dinh dưỡng và chuyển hóa trong cơ thể, tránh tình trạng cơ thể chậm phát triển. Hơn nữa, đậu còn có một số chất dinh dưỡng khác, chẳng hạn như chất xơ, đồng, magie, mangan và kẽm. HẠNH NHÂN Để phát triển chiều cao nhanh chóng và tự nhiên, bố mẹ có thể chọn hạnh nhân làm bữa phụ dinh dưỡng cho bé. Hạnh nhân có chứa nhiều loại vitamin và khoáng chất, cần thiết cho cơ thể phát triển chiều cao. Bên cạnh việc bổ sung chất béo lành mạnh, hạnh nhân còn chứa nhiều chất xơ, mangan và magie. Hạnh nhân cũng rất giàu vitamin E, một loại vitamin tan trong chất béo có tác dụng chống oxy hóa, làm chậm quá trình lão hóa trong cơ thể. Sự thiếu hụt quan trọng này cũng có thể dẫn tới nguy cơ còi cọc ở trẻ. CÀ RỐT: LỰA CHỌN TỐT CHO NHỮNG MÓN ĂN GIÚP TĂNG CHIỀU CAO Cà rốt là một trong những loại rau củ rất phổ biến trong đời sống hằng ngày của mỗi người, giúp cung cấp lượng vitamin A dồi dào, bảo tồn lượng canxi trong xương và hỗ trợ hệ thống miễn dịch. Bố mẹ có thể cho con ăn cà rốt sống hoặc chế biến thành những thức ăn tăng chiều cao như trộn với các loại rau củ như salad, sinh tố và nước trái cây. RAU LÁ XANH Rau bina, rau cải, cải xoăn, rau arugula, bắp cải hay đậu Hà Lan… là những loại thực phẩm tăng chiều cao rất giàu canxi, sắt, magie, kali, chất xơ và vitamin như vitamin C, vitamin K. Vitamin K trong rau xanh có thể giúp tăng mật độ xương, hỗ trợ tăng trưởng xương và giúp duy trì chiều cao của cơ thể. Ngoài các loại rau lá xanh, các loại rau củ cũng là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất dồi dào, giúp cơ thể trẻ phát triển khỏe mạnh nên bổ sung vào thực đơn hằng ngày. Bố mẹ nên đa dạng các phương pháp chế biến như luộc, xào, nấu canh kết hợp với các thực phẩm dinh dưỡng khác giúp bé ăn nhiều rau hơn. KHOAI LANG Khoai lang là loại củ dân dã mà ai cũng từng được ăn trong đời, nhưng ít ai biết rằng khoai lang cũng là một loại thực phẩm giúp tăng chiều cao cho trẻ. Bên cạnh vị bùi ngọt, và thơm ngon, khoai lang còn rất tốt cho sức khỏe với hàm lượng carbohydrate, chất xơ và vitamin A dồi dào, có thể hỗ trợ chức năng hệ tiêu hóa, cải thiện sức khỏe của xương và giúp trẻ phát triển chiều cao một cách khỏe mạnh. Trong khoai lang còn chứa rất nhiều chất dinh dưỡng có lợi khác như: vitamin C, mangan, vitamin B6 và kali. TRÁI CÂY GIÀU KHOÁNG CHẤT Ngoài vitamin C, cam, dứa, kiwi còn được xem là những sản phẩm tăng chiều cao vì nó chứa nhiều canxi và khoáng chất khác cần thiết cho sự phát triển khỏe mạnh của xương. Việc bổ sung đa dạng các loại trái cây vào chế độ ăn uống hằng ngày là lựa chọn tuyệt vời để cơ thể phát triển chiều cao tối ưu. Chuối cũng là một loại trái cây giúp phát triển chiều cao hiệu quả. Không chỉ giàu dinh dưỡng, chuối còn là loại hoa quả có quanh năm, dễ dàng mua tại chợ và siêu thị với giá rất rẻ. Bạn có thể cho trẻ sử dụng trái cây khi chế biến thành các món salad, làm sinh tố hoặc ăn cùng với bữa ăn hằng ngày giúp nâng cao sức khỏe. 5.THỰC PHẨM CẦN TRÁNH ĐỂ PHÁT TRIỂN CHIỀU CAO TỐI ĐA CHO TRẺ Bên cạnh việc bổ sung các loại thực phẩm, món ăn giúp tăng chiều cao cho trẻ, bạn cũng cần lưu ý những thực phẩm mà trẻ nên tránh hay hạn chế để có thể tăng trưởng chiều cao khỏe mạnh. QUÁ LẠM DỤNG THỨC ĂN GIÀU CARBOHYDRATE Mặc dù carbohydrate rất cần thiết trong việc cung cấp năng lượng cho cơ thể hoạt động hằng ngày, nhưng nếu tiêu thụ quá mức có thể gây ra tình trạng thừa cân, béo phì, ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa xương và thậm chí là giảm mật độ xương. Do đó, bạn chỉ nên tiêu thụ carbohydrate theo đúng nhu cầu của cơ thể ở từng giai đoạn phát triển. THỨC ĂN NHANH, CHẾ BIẾN SẴN Các loại thực phẩm chế biến sẵn không hề tốt cho sức khỏe, không phân biệt việc bạn có muốn tăng chiều cao hay không. Các loại thức ăn chế biến sẵn hoặc thức ăn nhanh chỉ giúp thỏa mãn vị giác, chứa rất nhiều năng lượng, chất béo bão hòa nhưng lại có chứa rất ít các chất dinh dưỡng thiết yếu như các loại vitamin và khoáng chất. Vì vậy, chúng chưa bao giờ là đáp án thân thiện cho câu hỏi “ăn gì để phát triển chiều cao?” Việc tiêu thụ thường xuyên các loại đồ ăn nhanh và đồ ăn chế biến sẵn rất dễ làm cho trẻ bị thừa cân, béo phì và mắc các bệnh lý chuyển hóa nguy hiểm như tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, đáo tháo đường. THỰC PHẨM CÓ NHIỀU ĐƯỜNG Các loại thực phẩm như bánh kẹo, kem, mứt… có chứa rất nhiều đường, gây ra tình trạng tăng đường huyết và dẫn đến thừa cân, béo phì, ảnh hưởng xấu đến khả năng phát triển của cơ thể. NƯỚC NGỌT CÓ GAS Đây là ứng cử viên nên loại trừ ra khỏi danh sách thực phẩm phát triển chiều cao cho bé. Những thức uống này có chứa rất nhiều đường, ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng của cơ thể. Đặc biệt các loại đồ uống ngọt được quảng cáo là không có calo lại càng nguy hại vì chất tạo ngọt tổng hợp dù mang lại vị ngọt nhưng lại không cung cấp đường cho cơ thể, khiến bạn càng muốn ăn nhiều hơn để bổ sung đường.
Th 09
Muốn con khỏe mạnh, lớn nhanh, nhiều cha mẹ đã vội vã sốt ruột tìm cách thúc ép trẻ ăn uống. Tuy nhiên, điều này vô tình làm trẻ sợ ăn, lâu dần dẫn tới biếng ăn, chậm lớn, thấp bé nhẹ cân. Cơ thể chỉ cần một lượng rất nhỏ nhưng nếu thiếu vi chất dinh dưỡng gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe. Con người lại không tự cảm nhận được sự thiếu hụt vi chất dinh dưỡng nên nó còn có tên gọi là nạn đói tiềm ẩn. Theo đó thiếu vi chất dinh dưỡng dẫn đến nhiều hậu quả nặng nề cho sự phát triển toàn diện ở trẻ, giảm kết quả học tập ở trẻ, giảm năng suất lao động ở người trưởng thành. Thiếu vitamin A gây mù do khô loét giác mạc, tăng nguy cơ tử vong, kìm hãm sự phát triển thể lực, trí tuệ. Thiếu sắt dễ làm thiếu máu dinh dưỡng, làm giảm khả năng lao động, học tập, tăng nguy cơ mắc bệnh nhiễm trùng, biến cố sản khoa. Thiếu iot dẫn đến bệnh đần độn, kém phát triển trí tuệ, suy dinh dưỡng, bướu cổ. Thiếu vitamin D gây còi xương, thấp còi, chậm tăng trưởng và gây loãng xương khi lớn tuổi. Nhiều vi chất dinh dưỡng cơ thể không tự tổng hợp được mà phải do thức ăn cung cấp hằng ngày. Thói quen lựa chọn thực phẩm chưa hợp lý nên các bữa ăn của gia đình Việt vẫn chưa thực sự cung cấp đủ vi chất dinh dưỡng. Để một bữa ăn có thể cung cấp đầy đủ vi chất dinh dưỡng cần thiết, bà nội trợ cần chú ý phối hợp 15-20 loại thức ăn một ngày, đầy đủ 4 nhóm chất đạm, tinh bột, vitamin và chất khoáng, chất béo. Một bữa ăn cần đảm bảo 5 món: cơm, canh, món mặn, rau và tráng miệng. Sau đây là những sai lầm hay gặp của cha mẹ khi chế biến bữa ăn khiến trẻ dễ thiếu vi chất dinh dưỡng: CHO CON ĂN ÍT RAU Sai lầm rất lớn trong nấu cho trẻ mà nhiều cha mẹ hay mắc phải là cho con ăn ít rau và rau thường chọn các loại rau củ như: củ cải su hào. Tuy nhiên, với trẻ rau được chia làm 2 nhóm: rau lá màu xanh thẫm, củ màu vàng - chúng có giá trị dinh dưỡng, đặc biệt là vi chất dinh dưỡng hơn rất nhiều so với nhóm rau củ bình thường. Lấy ví dụ su hào, củ cải ít vi chất hơn rất nhiều so với rau muống, rau ngót, đặc biệt là rau ngót rất giàu vitamin C. Các bà mẹ cần lưu ý lượng vitamin C trong rau, quả không đồng hành với vị chua trong rau, quả. Rau ngót rất ngọt nhưng lại giàu vitamin C, quả chanh rất chua nhưng lại không nhiều vitamin C bằng quả bưởi. LUÔN MUỐN CON ĂN 1 BÁT TO Có một thực tế là các bà mẹ luôn quá chú ý đến khối lượng trẻ ăn được thay vì chất lượng. Họ thường mong con ăn 1 thể tích khá nhiều, phải ăn bát to, bát đầy, đĩa to mà không bao giờ tìm hiểu thể tích dạ dày của con mình được bao nhiêu, cũng như không quan tâm đến đậm độ của bữa ăn, hàm lượng chất béo trong khẩu phần ăn. Theo nhu cầu khuyến nghị, trẻ dưới 3 tuổi, tốc độ não phát triển rất nhanh nên phần trăm năng lượng do chất béo cung cấp thường là 40-50%, thậm chí với trẻ dưới 6 tháng thì có thể lên đến 60% lượng chất béo do năng lượng cung cấp. Vì thế, với đậm độ 1g chất béo cho 9kcal, thì với một thể tích nhỏ nhưng cũng đủ cung cấp năng lượng cho các cháu phát triển bình thường. ĂN KHẨU VỊ NGƯỜI LỚN CHO TRẺ Trong quá trình chế biến đồ ăn cho trẻ, các bà mẹ thường dùng lưỡi của mình khi nêm mắm hay gia vị. Trong khi đó, nhiều người Việt có thói quen ăn mặn, tiêu thụ rất nhiều muối. Vì thế việc làm này vô tình áp đặt vị giác của mình lên trẻ nên dễ tạo trẻ khẩu vị thích ăn mặn. Đây là thói quen không tốt. Vì thế khi nấu mẹ lưu ý phải ăn rất nhạt so với khẩu vị của mình. LUÔN CHO TRẺ UỐNG SỮA CÓ ĐƯỜNG Đây là điều không hợp lý, nhất là với trẻ 2-3 tuổi, gai vị giác rất phát triển. Lý do là khi sử dụng sữa nhiều đường, thường là đường cho thêm vào, không phải đường tự nhiên, dần dần tạo cho trẻ thích nghi với hàm lượng đường cao, thích vị ngọt. Cứ như vậy thói quen tồn tại trong suốt cuộc đời sẽ làm cho bé tiêu thụ các sản phẩm thường có vị ngọt - đi kèm với chỉ số đường huyết cao liên quan đến chuyển hóa chất bột đường, sẽ dễ dẫn đến bất dung nạp glucose máu. Đây là thói quen không tốt dễ dẫn đến bệnh đái tháo đường sau này. Lời khuyên: Cha mẹ cần thay đổi thói quen nuôi dưỡng trẻ. Trong khẩu phần ăn cần đủ chất béo, không chỉ cung cấp năng lượng mà còn giúp hấp thu vitamin tan trong dầu như E, D, K từ các thực phẩm khác. Ngoài ra, đặc biệt để ý vitamin D, nhiều người cứ đi tìm vitamin này trong thực phẩm mà không biết đây là vi chất dinh dưỡng duy nhất không đến từ thực phẩm, mà đến từ ánh nắng mặt trời do tổng hợp qua da.
Th 09
Bữa sáng là một phần quan trọng trong chế độ dinh dưỡng của người cao tuổi và lợi ích bữa ăn đầu tiên trong ngày là rất lớn. Ăn một bữa sáng lành mạnh là cách hiệu quả đã được kiểm chứng để hỗ trợ sức khỏe tổng thể, từ việc cải thiện mức năng lượng và sự tập trung đến giảm nguy cơ mắc các bệnh như đái tháo đường type 2… Nếu bạn đang tìm cách cải thiện chế độ ăn sáng của mình, bắt đầu bằng thói quen buổi sáng mới hoặc bạn đang cần một chế độ ăn cho người cao tuổi thì đây là tất cả những gì bạn cần làm để bắt đầu ngày mới một cách lành mạnh và thỏa mãn. 1.TẠI SAO BỮA SÁNG QUAN TRỌNG ĐỐI VỚI NGƯỜI CAO TUỔI? Theo báo cáo của Hiệp Hội tim mạch Hoa Kỳ, những người thường xuyên ăn sáng sẽ giảm nguy cơ mắc bệnh tim, huyết áp và cholesterol cao. Khi nói đến chế độ dinh dưỡng cho người cao tuổi, việc cung cấp năng lượng cho cơ thể và tâm trí bạn bằng bữa sáng vì rất nhiều lý do, bao gồm: Năng lượng: Cơ thể lấy năng lượng từ glucose (xuất phát từ carbohydrate bạn ăn) và lưu trữ một số glucose này dưới dạng glycogen để sử dụng khi các nguồn cung cấp năng lượng khác cạn kiệt. Ở trạng thái nhịn ăn, thường xảy ra qua đêm giữa bữa ăn cuối cùng và bữa sáng của bạn, các kho dự trữ glycogen này sẽ cạn kiệt, nghĩa là cơ thể phải chuyển sang các nguồn năng lượng kém hiệu quả hơn, khiến bạn cảm thấy uể oải. Cách tốt nhất để bổ sung năng lượng và chất dự trữ trong cơ thể là bạn ăn sáng đầy đủ. Sức khỏe não bộ: Bộ não chủ yếu dựa vào glucose để hoạt động tối ưu. Ăn sáng khi thức dậy cung cấp cho cơ thể glucose để cung cấp năng lượng cho não và hỗ trợ hoạt động tinh thần suốt cả ngày. Kiểm soát cân nặng: Có những cuộc tranh luận diễn ra hằng ngày về việc ăn hay bỏ bữa sáng và lợi ích của mỗi việc đó với quá trình trao đổi chất và kiểm soát cân nặng. Các phát hiện tổng thể kết luận rằng khi nói đến sức khỏe và con số trên thang đo, việc cung cấp năng lượng buổi sáng bằng bữa sáng lành mạnh có thể giúp bạn tránh lựa chọn những thực phẩm không lành mạnh mà bạn có thể sẽ thực hiện sau đó trong tình trạng đói hơn. Bữa sáng đủ chất cũng có thể tác động tới xu hướng lựa chọn các món ăn lành mạnh trong suốt cả ngày. 2.CÁC LOẠI THỰC PHẨM NÊN ĂN ĐỂ ĐẢM BẢO BỮA SÁNG LÀNH MẠNH ĐỦ DINH DƯỠNG Khi nói đến việc sắp xếp một bữa ăn sáng, có rất nhiều công thức nấu ăn sáng dễ dàng. Tuy nhiên, không phải tất cả các lựa chọn bữa sáng đều giống nhau. Khi lựa chọn các món cho bữa sáng, bạn nên chọn thực phẩm nguyên chất, chất lượng cao. Dưới đây là một số thực phẩm được khuyến nghị để lên kế hoạch cho một bữa sáng lành mạnh: Lựa chọn ngũ cốc nguyên hạt: Các loại thực phẩm như bánh mì tròn, bánh mì nướng, bánh quế, bột yến mạch, ngũ cốc hoặc bánh nướng xốp đều có các loại ngũ cốc nguyên hạt. Ngũ cốc nguyên hạt cũng là nguồn cung cấp chất xơ tốt, hỗ trợ dinh dưỡng cho người cao tuổi theo nhiều cách. Tìm kiếm protein nạc: trứng, sữa chua và các loại hạt là nguồn cung cấp protein tuyệt vời. Thêm rau: Rau xanh có thể không phải là lựa chọn cho bữa sáng của bạn, nhưng có nhiều cách kết hợp rau trong bữa ăn này. Hãy thử món trứng bác với rau bina và nấm hoặc món trứng tráng với ớt chuông và hành tây. Có thể kết hợp rau xanh vào sinh tố cùng với trái cây như một cách để tránh mùi vị mà vẫn thu được lợi ích. Chọn trái cây: Trái cây là một phần quan trọng trong chế độ ăn uống cân bằng tổng thể và là một phần linh hoạt khi nói đến bữa sáng. Các loại quả mọng thường là một trong những lựa chọn trái cây tốt nhất, vì chúng có lượng đường tự nhiên thấp hơn, đồng thời cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất chống oxy hóa cần thiết. 3.Ý TƯỞNG BỮA SÁNG LÀNH MẠNH CHO NGƯỜI CAO TUỔI Lợi thế của bữa sáng là cho dù bạn đang tìm kiếm thứ gì đó ngọt hay mặn, thì vẫn có những lựa chọn lành mạnh để thỏa mãn bất kỳ những cơn thèm nào. Thông thường người cao tuổi hay lựa chọn bữa sáng với những món ăn mềm, dễ tiêu hóa. Những món ăn thanh đạm không chỉ giúp cải thiện vị giác, đem lại cảm giác ngon miệng mà còn tốt hơn cho sức khỏe người cao tuổi. Khi nhiều tuổi, hệ tiêu hóa hoạt động kém, răng yếu, thậm chí rụng nhiều, cảm giác ăn không ngon như hồi trẻ, do đó cháo là món ăn được nhiều người cao tuổi lựa chọn. Sau khi thức dậy vào buổi sáng, dạ dày và ruột ở trạng thái trống rỗng do quá trình tiêu hóa thức ăn qua đêm, đồng nghĩa với việc cơ chế duy trì hoạt động của dạ dày không tốt. Lúc này thức ăn quá nhiều dầu mỡ và
Th 09
Việc thiếu hay thừa vitamin D đều để lại những bất lợi cho sức khỏe, do đó nhiều bác sĩ đã khuyến cáo các bậc cha mẹ nên bổ sung vitamin D với liều lượng tùy thuộc vào từng độ tuổi của trẻ. Vậy bổ sung vitamin D bằng cách nào? 1.TẠI SAO TRẺ LẠI CẦN BỔ SUNG VITAMIN D3? Vitamin D là một loại vitamin tan trong chất béo tồn tại ở 2 dạng: Vitamin D3 (cholecalciferol) và vitamin D2 (ergocalciferol). Theo đó vitamin D3 tốt hơn các loại vitamin D khác và làm tăng nồng độ vitamin D trong máu cao gần gấp đôi so với vitamin D2. Từ góc độ dinh dưỡng cả hai loại này chuyển hóa tương tự nhau. Khi sinh ra, trẻ sơ sinh có một lượng vitamin D3 dự trữ nhưng ở mức độ hạn chế, chủ yếu được truyền từ mẹ sang thai nhi qua quá trình mang thai. Sau khi sinh, trẻ sơ sinh có thể lấy vitamin D3 thông qua sữa mẹ (0,5-1,8 microgam/ lít) và thông qua các chất bổ sung. Vitamin D3 cũng có thể được tạo ra khi trẻ sơ sinh tiếp xúc với tia UV của ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên ở vĩ độ lớn hơn 37 độ bắc hoặc nam, tia UV quá thấp để sản xuất đủ vitamin D3 ở thời điểm cuối mùa thu đầu mùa xuân. Ngoài ra sắc tố melanin của da hấp thụ tia UV và do đó nó hạn chế khả năng tạo ra vitamin D3 cho những người da tối màu. Phụ huynh nên hạn chế cho trẻ sơ sinh tiếp xúc với bức xạ mặt trời bằng cách sử dụng mũ, quấn chăn và tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. Do đó các nguồn cung cấp vitamin D3 chính cho trẻ sơ sinh bao gồm vitamin D3 từ mẹ truyền sang con khi mang thai và sau khi sinh từ chế độ ăn uống và thực phẩm bổ sung. Thiếu vitamin D3 ở trẻ sơ sinh rất phổ biến trên toàn thế giới, bao gồm nhiều vùng địa lý và nền văn hóa khác nhau. Điều này một phần là vì không phải tất cả các chuyên gia chăm sóc sức khỏe đều khuyên bạn nên bổ sung vitamin D3 ngay cả sau khi bạn đã nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ. Hơn nữa, một số bố mẹ chưa nhận thức được tầm quan trọng của vitamin D3 và bố mẹ cho rằng con họ không thích bổ sung. 2.BỔ SUNG VITAMIN D3 CHO TRẺ NHƯ THẾ NÀO? Năm 2008, Viện Hàn Lâm Nhi Khoa Hoa Kỳ khuyến cáo sử dụng vitamin D chung và không có khuyến cáo dành riêng cho vitamin D3, do đó bố mẹ có thể tham khảo khuyến cáo hằng ngày như sau: Tất cả trẻ sơ sinh, trẻ em và thanh thiếu niên nhận được tối thiểu 400 IU vitamin D mỗi ngày thông qua chế độ ăn uống và thực phẩm bổ sung. Bố mẹ cần bổ sung vitamin D cho trẻ sơ sinh, tuy nhiên nếu trẻ sơ sinh được nuôi bằng sữa công thức có lượng vitamin D đầy đủ thông qua sữa có thể không cần bổ sung thêm. Trẻ sơ sinh bú sữa mẹ hoàn toàn hoặc một phần, cũng như trẻ em và thanh thiếu niên tiêu thụ ít hơn 01 lít sữa bổ sung vitamin D/ ngày thì nên bổ sung thêm 400 IU/ ngày. 3.BỔ SUNG VITAMIN D3 ĐÚNG CÁCH Thông thường vitamin D3 được sử dụng dưới dạng viên và uống bằng miệng theo chỉ dẫn của bác sĩ. Thời điểm uống vitamin D được hấp thụ tốt nhất là sau khi ăn, nhưng bạn có thể uống trước khi ăn. Nếu bạn không chắc chắn về bất cứ thông tin nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi dùng. Nếu bạn sử dụng vitamin D3 dưới dạng lỏng thường là bổ sung vitamin D3 cho bé, bố mẹ hãy cẩn thận đo liều lượng chính xác bằng thiết bị/ muỗng đo chuyên biệt. Không sử dụng muỗng/ thìa ăn để đong liều lượng vitamin D3 cho trẻ.