Các bệnh về đường tiêu hóa là bệnh rất phổ biến ở trẻ em gây nguy hiểm cho sức khỏe. Do đó, phụ huynh cần chú ý sức khỏe trẻ để phát hiện và điều trị kịp thời.
Trẻ em thường là đối tượng dễ mắc các bệnh về đường tiêu hóa do hệ thống tiêu hóa còn non yếu, thành ruột khá mỏng. Khi đường tiêu hóa bị nhiễm trùng, chất độc dễ thông hành qua ruột thâm nhập vào máu, gây ra hiện tượng ngộ độc. Biểu hiện cụ thể chính là hiện tượng tiêu chảy, táo bón, nôn trớ thất thường, đau bụng ở trẻ.
Nếu trẻ xuất hiện thêm các triệu chứng như sốt, nôn, đại tiện phân máu, thức dậy trong đêm vì đau hoặc đau khi đi tiểu, bố mẹ cần đưa trẻ đi khám để loại trừ các bệnh lý ngoại khoa như lồng ruột, viêm ruột thừa, tắc ruột… hoặc các bệnh lý nội khoa như viêm tụy cấp, nhiễm trùng đường ruột, rối loạn tiêu hóa… Do vậy, cha mẹ cần chú ý đến các bệnh tiêu hóa thường gặp dưới đây để kịp thời phát hiện và điều trị cho trẻ.
1.BỆNH TIÊU CHẢY
Tiêu chảy là tình trạng đi ngoài phân lỏng hoặc tóe nước ít nhất 3 lần/ 24 giờ. Hàng năm, trên thế giới có khoảng từ 1,5 đến 2 triệu trẻ em dưới 5 tuổi tử vong do tiêu chảy. Đây là nguyên nhân thứ hai gây tử vong ở trẻ em sau nhiễm trùng đường hô hấp.
Nguyên nhân phổ biến nhất của tiêu chảy cấp là do nhiễm virus. Các nguyên nhân khác bao gồm nhiễm trùng vi khuẩn, tác dụng phụ của thuốc kháng sinh và nhiễm trùng ngoài hệ tiêu hóa. Ngoài ra, còn một số nguyên nhân ít phổ biến hơn gây ra tiêu chảy.
2.BỆNH KIẾT LỴ
Trẻ bị kiết lỵ là tình trạng khá thường gặp, nguyên nhân do nhiễm các loại vi khuẩn đường ruột như Shigella, Salmonella, … từ thực phẩm hoặc nước uống. Bệnh kiết lỵ thường khiến trẻ tiêu chảy liên tục gây mất nước, sụt cân, mệt mỏi, mất cân bằng điện giải và dẫn tới các biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.
Kiết lỵ là dạng bệnh nhiễm trùng đường ruột với triệu chứng điển hình là tiêu phân nhầy máu. Phân lỏng chủ yếu chứa dịch nhầy và máu, nếu không bổ sung nước và trị tiêu chảy kịp thời, trẻ có thể gặp phải những biến chứng nguy hiểm.
Kiết lỵ kéo dài sẽ khiến trẻ mệt mỏi, mất nước. Ban đầu triệu chứng tiêu hóa do kiết lỵ có thể khiến trẻ quấy khóc, sau đó cơ thể mệt mỏi, sẽ khiến trẻ lịm đi. Cần cẩn thận nếu đau bụng đột ngột, đau nghiêm trọng xuất hiện, đây có thể là biến chứng kiết lị như: thủng ruột, viêm ruột thừa, lồng ruột, xuất huyết tiêu hóa.
Vì vậy khi trẻ có dấu hiệu của bệnh như: đại tiện ra phân rất ít nhưng có kèm theo nhầy và máu, có kèm theo triệu chứng sốt, đau bụng… thì cần đưa trẻ đến cơ sở ý tế để được thăm khám và điều trị.
3.BỆNH RỐI LOẠN TIÊU HÓA
Rối loạn tiêu hóa ở trẻ là hiện tượng phổ biến, do hệ tiêu hóa chưa phát triển đầy đủ. Trẻ bị rối loạn tiêu hóa lâu ngày sẽ ảnh hưởng đến miễn dịch, nguy cơ cao bị suy dinh dưỡng, chậm phát triển hoặc mắc các bệnh nguy hiểm, chẳng hạn như viêm đại tràng.
Nguyên nhân là trẻ dưới 6 tuổi có hệ miễn dịch và sức đề kháng còn non yếu, chưa hoàn thiện. Nên trẻ rất dễ bị vi khuẩn, virus tấn công, nấm, ký sinh trùng xâm nhập, gây nên các bệnh liên quan đến tiêu hóa. Lúc này, vi khuẩn có lợi ở đường ruột chưa đủ mạnh để bảo vệ hệ tiêu hóa khỏi virus gây bệnh.
Ngoài ra, nếu việc cho trẻ ăn những thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, chứa nhiều chất bảo quản, dầu mỡ, đường hóa học… cũng sẽ tác động xấu đến hệ tiêu hóa của trẻ.
Khi mắc rối loạn tiêu hóa sẽ khiến trẻ thay đổi hoặc xuất hiện một số triệu chứng bất thường ở đường tiêu hóa như: tiêu chảy, đầy bụng, khó tiêu, buồn nôn, đau bụng âm ỉ hoặc đau từng cơn…
Trẻ em mắc rối loạn tiêu hóa lâu ngày sẽ dẫn đến tình trạng hấp thu kém, suy dinh dưỡng và chậm phát triển trí tuệ. Chính vì thế khi thấy trẻ bị tiêu chảy, đầy bụng, nôn… thì cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán, khám và có biện pháp điều trị thích hợp.
4.TÁO BÓN
Táo bón không phải là một bệnh, mà là triệu chứng thường gặp trong thực hành nhi khoa và gần đây được coi là vấn đề lớn trong sức khỏe cộng đồng. Tỷ lệ táo bón ở trẻ em dao động trong khoảng 1-30%. Táo bón là nguyên nhân khiến trẻ phải đi khám tại các phòng khám nhi 3-5% và các phòng khám nhi chuyên về tiêu hóa là 35%. Táo bón ở trẻ lâu ngày sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, gây khó khăn cho việc điều trị.
Khi trẻ mắc táo bón là trẻ đi đại tiện không thường xuyên (ít hơn 3 lần/ tuần) hoặc đi tiêu khó khăn, đau đớn, khó chịu, gây căng thẳng cho chính bản thân trẻ và gia đình. Một số trường hợp trẻ có biểu hiện ngứa ở hậu môn, khi đi đại tiện thấy máu tươi trong phân. Nguyên nhân là do phân cứng cọ xát với hậu môn, dẫn đến hình thành vết nứt ở vùng da xung quanh hậu môn. Tình trạng này sẽ nguy hiểm hơn nếu vết nứt không được xử trí đúng cách sẽ biến chứng thành ổ viêm hoặc ổ áp xe.
Trẻ đôi khi đau quặn bụng mỗi khi đi đại tiện, rặn khi đi vệ sinh, đau rát, thậm chí nứt kẽ hậu môn dẫn đến chảy máu… Bạn có thể gặp ở trẻ lười ăn rau và các thực phẩm giàu chất xơ, ít uống nước…. nhưng cũng có thể gặp ở những trẻ rối loạn chức năng đại tràng.
Thông thường táo bón chỉ xảy ra trong ngắn hạn, bố mẹ có thể giải quyết bằng cách chăm sóc trẻ đúng cách như: bổ sung thêm rau, hoa quả nhiều vào chất xơ và chế độ ăn cho trẻ. Cũng có thể cho trẻ uống nhiều nước hơn trong ngày. Tuy nhiên, nếu tình trạng táo bón kéo dài bố mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được can thiệp và xử trí kịp thời.
