Trong những năm gần đây chúng ta thường nghe nói về khái niệm về một loại tinh bột có tên là “tinh bột kháng”. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng các loại tinh bột này có nhiều lợi ích. Vậy tinh bột kháng là gì và chúng có lợi gì với sức khỏe? Hãy cùng Hadu theo dõi qua bài viết dưới đây!
1.TINH BỘT KHÁNG LÀ GÌ?
Tinh bột kháng là loại tinh bột mà cơ thể không thể phân hủy để sử dụng làm năng lượng. Thay vào đó những tinh bột này đi qua hệ tiêu hóa một phần hoặc toàn bộ. Tinh bột khác với chất xơ, nhưng nó hoạt động theo một cách rất giống nhau.
Theo PGS.TS Vũ Đức Định, Chuyên khoa hồi sức cấp cứu, nguyên giảng viên bộ môn Nội Tiêu Hóa tại Học Viện Quân Y: Tinh bột kháng là chất có cấu trúc giống tinh bột nhưng không thể tiêu hóa ở ruột non bởi men tụy. Nó sẽ xuống ruột già và lên men nhờ hệ vi khuẩn ở đây, cung cấp các vi khuẩn có lợi cho hệ đường ruột.
Loại tinh bột này mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, và có ít calo hơn so với tinh bột thông thường. Tinh bột kháng chỉ có 2,5 calo mỗi gam, trong khi tinh bột thông thường chứa khoảng 4 calo mỗi gam. Do đó nó bổ sung tốt cho chế độ ăn uống nếu muốn giảm hoặc duy trì cân nặng.
Có một số loại tinh bột kháng:
Loại 1: Tinh bột kháng loại 1 được tìm thấy trong hạt và ngũ cốc xay một phần, cũng như trong một số loại thực phẩm giàu tinh bột. Loại tinh bột này bị mắc kẹt trong thành tế bào dạng sợi. Vì vậy, nó không được tiêu hóa. Loại tinh bột này có trong thực phẩm giàu tinh bột phủ hạt hoặc mầm (ví dụ: ngũ cốc nguyên hạt chưa qua chế biến, các loại đậu như hạt đậu tương, đậu, đậu Lăng và đậu Hà Lan khô).
Loại 2: Tinh bột loại 2 khó tiêu vì chúng đặc, khó phân hủy các enzyme tiêu hóa. Thực phẩm giàu tinh bột này có trong chuối xanh hay khoai tây.
Loại 3: Đây là loại nhiều tinh bột kháng nhất. Tinh bột loại 3 được tìm thấy trong thực phẩm đã qua nấu chín và để nguội. Quá trình làm lạnh biến một số tinh bột thành tinh bột kháng. Khi đó, tinh bột tăng cấp trở lại - thực phẩm giàu tinh bột đã được nấu chín sau đó để nguội, làm tăng hàm lượng tinh bột kháng của nó (ví dụ khoai tây và mì ống được nấu chín để nguội cho món salad, cũng như cơm sushi, bánh mì, bánh ngô…).
Loại 4: Loại tinh bột này do con người tạo ra và thường có trong bánh mì và bánh ngọt. Đây là loại tinh bột đã qua chế biến và biến tính. Những tinh bột kháng này là hoàn toàn nhân tạo. Thực phẩm giàu tinh bột mà các nhà sản xuất biến đổi về mặt hóa học để chúng có khả năng chống lại sự tiêu hóa (các sản phẩm thu được thường là các chất phụ gia thực phẩm có nguồn gốc từ ngô, khoai tây hoặc gạo).
Loại 5: Tinh bột kháng loại 5 là tinh bột đã liên kết với một loại chất béo, thay đổi cấu trúc và làm cho nó có khả năng chống tiêu hóa tốt hơn. Đây là một loại mới, các nhà sản xuất tạo ra những loại tinh bột kháng này thông qua một quy trình bao gồm làm nóng và làm lạnh thực phẩm giàu tinh bột với chất béo cụ thể.
2.TINH BỘT KHÁNG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO?
Lý do chính khiến tinh bột kháng hoạt động là nó có chức năng như chất xơ hòa tan, có thể lên men.
Nó đi qua dạ dày và ruột non của bạn mà không được tiêu hóa, cuối cùng cũng đến ruột kế của bạn, nuôi dưỡng vi khuẩn đường ruột thân thiện của bạn.
Vi khuẩn trong ruột của bạn (hệ thực vật đường ruột) đông hơn các tế bào của cơ thể với tỷ lệ 10:1 - về mặt đó bạn chỉ bằng 10% con người.
Trong khi hầu hết các loại thực phẩm chỉ cung cấp 10% tế bào của bạn, chất xơ có thể lên men và tinh bột kháng cung cấp 90%.
Có hàng trăm loài vi khuẩn khác nhau trong ruột của bạn. Trong vài thập kỷ qua, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng số lượng và các loại vi khuẩn có thể ảnh hưởng sâu sắc tới sức khỏe của bạn.
Tinh bột kháng giúp cung cấp vi khuẩn thân thiện trong ruột của bạn, ảnh hưởng tích cực đến loại vi khuẩn và số lượng của chúng.
Khi vi khuẩn tiêu hóa tinh bột kháng, chúng tạo thành một số hợp chất, bao gồm khí và axit béo chuỗi ngắn, đáng chú ý nhất là butyrate.
3.NHỮNG LỢI ÍCH CỦA TINH BỘT KHÁNG VỚI SỨC KHỎE CON NGƯỜI
Các nghiên cứu cho thấy, tinh bột kháng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là hỗ trợ hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh, cải thiện độ nhạy insulin, tăng cảm giác no và giảm cảm giác thèm ăn. Do đó nó tốt cho sức khỏe hệ tiêu hóa, người bệnh đái tháo đường và người thừa cân, béo phì muốn giảm cân.
Tăng cường sức khỏe đường ruột
Tinh bột kháng rất quan trọng để hỗ trợ hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh. Khi tinh bột kháng thoát ra khỏi ruột non, nó cung cấp nguồn thực ăn cho vi khuẩn tốt trong ruột già, thúc đẩy sự phát triển và hoạt động của chúng, dẫn đến những thay đổi thuận lợi trong ruột già.
Quá trình lên men tinh bột kháng tạo thuận lợi cho việc sản xuất butyrate, một chất chuyển hóa chính của vi khuẩn cơ bản để giữ cho đường ruột khỏe mạnh và hoạt động bình thường. Butyrate là nhiên liệu ưa thích cho các tế bào lót ruột và đảm bảo tính toàn vẹn của thành ruột, giúp hỗ trợ bảo vệ nó khỏi ung thư và các bệnh đường tiêu hóa khác.
Giúp ổn định lượng đường trong máu
Khi chúng ta ăn một số loại tinh bột thông thường, các enzyme sẽ phá vỡ các liên kết đó thành glucose, ảnh hưởng đến lượng đường trong máu của chúng ta. Một số loại tinh bột, ví dụ như tinh bột có trong các loại ngũ cốc tinh chế có chỉ số đường huyết cao, chúng dễ dàng phân hủy hơn, dẫn đến việc hấp thụ glucose nhanh hơn và có khả năng làm tăng đột biến lượng đường trong máu.
Còn tinh bột kháng không tiêu hóa trong ruột non, nên glucose của thực phẩm không được giải phóng nhanh chóng vào máu dẫn đến lượng đường trong máu không tăng đột biến. Tinh bột kháng giúp giảm nguy cơ mắc đái tháo đường type 2 bằng cách tăng độ nhạy cảm của cơ thể với insulin.
Thuận lợi cho quá trình giảm cân
Vì tinh bột kháng khó tiêu hóa hơn nên cơ thể sẽ sử dụng nhiều năng lượng hơn để cố gắng phân hủy chúng. Bạn sẽ không bị đói nhanh chóng, vì vậy sẽ ăn ít hơn và điều này có thể hữu ích nếu bạn đang cố gắng giảm cân.
