Bướu cổ thường do ăn uống thiếu i-ốt gây nên, vì thế muối i-ốt cần dùng đủ thường xuyên và bổ sung thêm thức ăn có hàm lượng i-ot cao như bò, hải sản, ngao…

1.VAI TRÒ QUAN TRỌNG CỦA I-ỐT

Theo Viện dinh dưỡng quốc gia, i-ốt là một chất tự nhiên, nguyên liệu tham gia vào quá trình tổng hợp thyroxin là một hormon tuyến giáp. Hormon thyroxin cần thiết cho sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ em và giúp điều hòa và chuyển hóa năng lượng. 

Khi thiếu i-ốt, việc sản xuất thyroxin bị giảm sút, tuyến giáp phải hoạt động bù dưới sự kích thích của hormon tuyến yên nên phì to dần.

Nếu thiếu i-ốt quá trầm trọng thì có thể gây thiểu năng tuyến giáp. Vấn đề nghiêm trọng nhất của thiếu i-ốt là ảnh hưởng tới sự phát triển của thai nhi. Thiếu i-ốt có thể gây ra khiếm khuyết trí não cho trẻ. Chế độ ăn của người mẹ nghèo i-ốt trong thời gian có thai sẽ ảnh hưởng đến năng lực trí tuệ sau này. Ở những vùng có tỷ lệ bướu cổ cao, ngoài một số trẻ thiểu năng trí tuệ do thiếu i-ốt còn có trẻ khả năng phát triển trí tuệ kém.

Bên cạnh khuyến nghị sử dụng muối i-ốt là biện pháp hữu hiệu nhất phòng chống thiếu i-ốt của viện dinh dưỡng, người bệnh bướu cổ cần chú ý tới những thực phẩm bất lợi và có lợi cho tình trạng bệnh lý của mình.

2.NHỮNG THỰC PHẨM NGƯỜI MẮC BỆNH BƯỚU CỔ NÊN TIÊU THỤ

Hải sản giàu i-ốt

Một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh bướu cổ là sự thiếu hụt lượng i-ốt cần thiết. I-ốt là nguyên liệu chính để sản xuất hormon tuyến giáp. Khi cơ thể thiếu i-ốt, tuyến giáp sẽ hoạt động nhiều hơn để tổng hợp nội tiết tố giáp trạng, làm phình tuyến giáp và dẫn đến bướu cổ.

Bệnh bướu cổ thường đi kèm với tình trạng thiếu i-ốt hoặc thừa i-ốt. Bướu cổ sẽ đè nén khí quản, thực quản gây ra tình trạng khó thở, khó nuốt cho người bệnh. Vì vậy việc cung cấp i-ốt hằng ngày cho người bệnh là vô cùng quan trọng.

Chế độ ăn giúp cân bằng lượng i-ốt cần thiết cho tuyến giáp hoạt động bình thường. Hải sản là loại thực phẩm cung cấp i-ốt tự nhiên rất tuyệt vời. Các loại hải sản như tôm, cua, ngao, sò, hến… vừa chế biến thành nhiều món ngon và cũng là nguồn cung i-ốt dồi dào.

Cần đảm bảo cung cấp đầy đủ i-ốt cho cơ thể bằng cách ăn thực phẩm giàu i-ốt như cá biển. Sử dụng muối i-ốt trong cách chế biến thức ăn hằng ngày là cách đơn giản dễ thực hiện giảm nguy cơ thiếu i-ốt.

Cá biển

Vitamin A là một trong những chất dinh dưỡng cần thiết quan trọng đối với người bệnh bướu cổ. Thiếu vitamin A sẽ làm chức năng tổng hợp hormon ở tuyến giáp bị rối loạn, lâu dài sẽ gây ra bệnh bướu cổ. Cá biển là một trong những nguồn cung cấp vitamin A phong phú.

Rau củ quả

Rau củ quả luôn là nhóm thực phẩm có lợi cho sức khỏe vì không những giàu vitamin mà còn giàu chất xơ, ít chất béo. Đây cũng là nguồn cung cấp vitamin A và hoàn toàn không gây ra tác dụng phụ.

Sữa chua

Các loại sữa chua thường chứa một hàm lượng lớn thành phần canxi và i-ốt. Trong khi đó bệnh nhân mắc bệnh bướu cổ rất cần bổ sung i-ốt để ngăn tuyến giáp bị phì đại thêm.

Bên cạnh đó, sữa chua còn tốt cho hệ tiêu hóa, giúp kích thích cảm giác thèm ăn. Để sữa chua phát huy tác dụng tốt hơn, nên dùng vào bữa trưa hoặc buổi tối. Người bệnh bướu cổ có thể lựa chọn nhiều sản phẩm từ sữa chua khác nhau như phô mai, sữa chua, kem… những món này vừa ngon vừa bổ dưỡng.

Khoai tây tốt cho người bướu cổ

Ít người biết rằng khoai tây là một trong những loại rau củ chứa nhiều i-ốt nhất. Trong khoai tây có chứa lượng lớn i-ốt và để tận dụng hết chất này nên ăn cả vỏ. Người bệnh có thể ăn các món khác nhau từ khoai tây như chiên, xào, nấu tùy ý sở thích của mình. Để mang đến kết quả tốt nhất, người bệnh bướu cổ cần ăn khoảng 300g khoai tây mỗi ngày.

Rong biển

Rong biển là thực phẩm có nguồn gốc từ biển chứa nhiều khoáng chất tốt cho sức khỏe con người như i-ốt, acid alginic, alginat, chất béo, chất đường, canxi, photpho… Trong đông y, rong biển được sử dụng như một phương thức quý có tác dụng tiêu đờm, lợi thủy, làm mềm khối u rắn, tiết nhiệt… nên chúng hoàn toàn phù hợp với bệnh nhân mắc bệnh bướu cổ.

Rong biển có vai trò rất quan trọng trong việc bổ sung i-ốt tuyến giáp và hỗ trợ điều trị các bệnh tuyến giáp. Loại thực phẩm từ biển này giúp điều hòa hormon tuyến giáp và tăng cường miễn dịch của cơ thể.

3.NHỮNG THỰC PHẨM NÊN ĂN KIÊNG KHI MẮC BƯỚU CỔ

Nên hạn chế rau họ cải

Các loại rau họ cải như bông cải xanh, súp lơ, cải ngọt, cải xoăn, củ cải, bắp cải có chứa các hợp chất lưu huỳnh được gọi là glucosinolate. Khi các hợp chất này bị phá vỡ sẽ sinh ra isothiocyanates. Chúng lấy đi i-ốt mà tuyến giáp cần, đồng thời ngăn chặn sự hấp thụ i-ốt của tuyến giáp. Đặc biệt, trong bắp cải trắng có chứa goitrin - hợp chất bất lợi cho bệnh bướu cổ.

Đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn

Những thực phẩm này thường chứa nhiều chất béo bão hòa, đường và muối, không tốt cho sức khỏe tổng thể và có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bướu cổ.

Các loại hạt có hàm lượng acid phytic cao

Các loại hạt điều, hạt óc chó, hạt bí… có thể làm giảm khả năng hấp thu i-ốt của cơ thể, vì vậy người bướu cổ nên hạn chế tối đa việc tiêu thụ những loại hạt này.