Củ dền là một loại thực phẩm quen thuộc. Tuy nhiên không nhiều người biết được hết những tác dụng hữu ích mà loại củ này mang lại. Bên cạnh những tác dụng tốt với sức khỏe thì củ dền cũng mang lại những tác dụng phụ không mong muốn.
Để có thể biết được những tác dụng "tuyệt vời" mà loại củ này mang lại cùng với đó là cách sử dụng củ dền hiệu quả nhất, hãy cùng Hadu tìm hiểu qua bài viết này nhé!
DINH DƯỠNG TRONG CỦ DỀN
Theo Đông Y, củ dền có tính hàn, vị ngọt. Công dụng giúp khai vị, thông tâm, hạ khí, mạnh tỳ, làm mát máu và thông huyết, bổ nội tạng, làm dịu đi các cơn đau đầu, đau sườn hông và đau tức các cơ trên cơ thể. Hạt củ dền giúp làm mát và ra mồ hôi, lá cây củ dền giúp tiêu sưng viêm hiệu quả.
Theo các nghiên cứu của Y học hiện đại ngày nay, củ dền chứa trong mình nhiều khoáng chất và vitamin như vitamin A, B1, B2, B6 và C. Lá và thân của cây rau dền cũng chứa nhiều chất sắt hơn so với cải bó xôi và nhiều loại rau xanh khác.
Củ dền có rất nhiều tác dụng tốt đối với cơ thể
Bên cạnh các vitamin thì củ dền còn mang đến rất nhiều các khoáng chất thiết yếu như đồng, canxi, magie, photpho,... Phần lá và thân của cây dền tuy chứa ít dinh dưỡng và khoáng chất hơn nhưng nó cũng là một nguồn cung cấp đa dạng các chất như acid folic, manga, choline, kali, natri hữu cơ, carbohydrates và một hàm lượng lớn chất xơ.
Bên cạnh đó, màu đỏ tươi của củ dền được tạo nên bởi sự kết hợp tự nhiên giữa màu tím (betaxanthin) và màu vàng thực vật (betacyanin). Đây là những màu thực vật tự nhiên, có tác dụng chống oxy hóa, giúp cơ thể chống lại những tác hại bởi sự tấn công của các gốc tự do gây bệnh ung thư và tim mạch.
CỦ DỀN CÓ TÁC DỤNG GÌ? 10 TÁC DỤNG CỦA CỦ DỀN ĐỐI VỚI SỨC KHỎE
1.Giảm huyết áp
Tăng huyết áp, một bệnh biểu hiện bởi huyết áp tăng bất thường, có thể gây tổn thương mạch máu và tim mạch. Tăng huyết áp là một trong những nguy cơ lớn nhất gây bệnh tim, đột quỵ và tử vong sớm trên toàn thế giới.
Ăn trái cây và rau quả giàu nitrate vô cơ như củ dền có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch bằng cách giảm huyết áp và tăng sự hình thành oxit nitric. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng dùng việc tiêu thụ củ dền nguyên củ (có thể là củ dền luộc hoặc củ dền tươi) hay nước ép củ dền đều có thể làm giảm huyết áp lên đến 3-10 mmHg trong khoảng thời gian vài giờ.
Tác dụng này có thể là do lượng oxit nitric tăng lên, một phân tử làm cho mạch máu của chúng ta thư giãn và giãn nở.
2.Tác dụng chống viêm
Củ dền có chứa sắc tố betalain, một chất dinh dưỡng thực vật có đặc tính chống viêm. Trong các trường hợp bình thường, phản ứng viêm có thể xem là một phản ứng có lợi, giúp bảo vệ cơ thể trước chấn thương, nhiễm trùng và các mầm bệnh gây hại cho cơ thể. Thế nhưng, nếu phản ứng viêm kéo dài và không được giải quyết, tình trạng này có thể dẫn đến viêm mãn tính, một tình trạng có liên quan đến sự khởi phát và tiến triển của một số vấn đề sức khỏe như béo phì, bệnh gan, ung thư và bệnh tim.
Theo ý kiến một số chuyên gia, việc dùng củ dền có thể có hiệu quả chống viêm. Điều này đã được thể hiện trong nhiều nghiên cứu. Tuy nhiên, sẽ cần có thêm nhiều nghiên cứu sâu hơn về tác dụng này của củ dền.
3.Ngăn ngừa ung thư - Tác dụng đáng chú ý của củ dền
Ngoài 2 công dụng kể trên, củ dền có tác dụng gì với sức khỏe? Một trong những tác dụng của củ dền được nhiều người đặc biệt quan tâm đó là tác dụng ngăn ngừa ung thư - căn bệnh cực kì nguy hiểm và có thể gây tử vong bởi sự tăng trưởng không kiểm soát của các tế bào ung thư.
Củ dền có đặc tính chống ung thư do các hợp chất chống oxy hóa như vitamin E, C, sắt, magie, photpho hay lysine. Các chất chống oxy hóa này giúp chống lại các gốc tự do có hại và ngăn chặn sự hình thành của các tế bào ác tính gây ung thư.
Tiết canh củ dền dễ làm và nhiều chất dinh dưỡng tốt
Một nghiên cứu bằng ống nghiệm sử dụng các tế bào ở người cho thấy rằng chiết xuất củ dền có hàm lượng chất betalain cao, làm giảm sự phát triển của tế bào ung thư tuyến tiền liệt và ung thư vú.
4.Cải thiện chức năng não
Oxit nitric làm giãn các mạch máu, từ đó tăng lưu lượng máu tới não giúp não thực hiện chức năng của mình tốt hơn. Điều này là đặc biệt quan trọng đối với người cao tuổi, vì các nghiên cứu cho thấy khả năng tạo ra oxit nitric sẽ giảm khi chúng ta già đi, cùng với sự chuyển hóa năng lượng và hoạt động của các nơ-ron trong não.
Trong một nghiên cứu, khi 14 người đàn ông và phụ nữ lớn tuổi (trung bình là 74 tuổi) thực hiện một chế độ ăn giàu chất nitrate với nước ép củ dền trong vòng 2 ngày, lưu lượng máu chảy vào thùy trán não của họ tăng lên so với khi ăn một chế độ ăn ít nitrate.
5.Cải thiện sức khỏe tiêu hóa
Một khẩu phần củ dền cung cấp khoảng 2-3% chất xơ, đáp ứng khoảng 8% lượng chất xơ khuyến nghị hằng ngày. Do đó, việc ăn củ dền hoặc uống nước ép củ dền thường xuyên sẽ giúp cải thiện và nâng cao sức khỏe hệ tiêu hóa. Đồng thời, giúp giảm nguy cơ gặp phải các vấn đề như táo bón, bệnh viêm ruột (IBS) và viêm túi thừa. Ngoài ra, việc thêm các thực phẩm giàu chất xơ vào chế độ ăn, chẳng hạn như củ dền, còn giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như ung thư ruột kết, bệnh tim và tiểu đường loại 2.
6.Giảm cân hiệu quả
Nhiều chị em thường thắc mắc củ dền có tác dụng gì đối với việc kiểm soát cân nặng hay không?
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, củ dền có ít calo, chất béo nhưng có hàm lượng nước cao, điều này có thể giúp cân bằng năng lượng một cách hiệu quả. Ngoài ra, việc thêm các thực phẩm ít calo như củ dền vào chế độ ăn còn có thể giúp giảm cân. Đặc biệt, củ dền còn lượng protein và chất xơ vừa phải. Đây là hai chất dinh dưỡng quan trọng để duy trì cân nặng khỏe mạnh.
Đặc biệt, tác dụng của củ dền trong việc giảm cân còn đến từ lượng chất xơ mà loại củ này sở hữu. Chất xơ trong củ dền có thể giúp giảm cân bằng việc giảm sự thèm ăn.
7.Tác dụng của củ dền trong việc giúp gan khỏe mạnh
Chức năng của gan là làm sạch máu và "giải độc" cơ thể. Để giúp gan bớt "vất vả", bạn có thể thêm vào chế độ ăn các món ăn được chế biến từ củ dền. Một nghiên cứu được thực hiện vào năm 2019 cho thấy betaine, một loại axit amin amin có trong củ dền có tác dụng bảo vệ gan ở những người mắc bệnh gan nhiễm mỡ không phải do rượu. Ngoài ra, một đánh giá toàn diện thực hiện vào năm 2021 cho thấy bằng chứng về tác dụng có lợi của betaine, bao gồm khả năng bảo vệ chống lại các bệnh liên quan đến gan và các bệnh khác.
8.Tăng cường hệ thống miễn dịch
Một tác dụng khác của củ dền không thể không nhắc đến là có thể tăng cường hệ thống miễn dịch. Theo các chuyên gia sức khỏe, củ dền có nhiều chất xơ và thúc đẩy của vi khuẩn tốt trong đường ruột. Việc có nhiều vi khuẩn tốt trong hệ tiêu hóa sẽ giúp chống lại bệnh tật và tăng cường hệ thống miễn dịch. Ngoài ra, lượng chất xơ đến từ củ dền cũng cải thiện tiêu hóa và giảm nguy cơ táo bón.
9.Ngăn ngừa bệnh tim và đột quỵ
Củ dền rất giàu folate (vitamin B9) có tác dụng giúp tế bào phát triển và hoạt động. Folate đóng một vai trò quan trọng trong việc kiểm soát thiệt hại cho các mạch máu, có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ.
10.Tăng sức chịu đựng
Việc tiêu thụ củ dền và nước ép củ dền giúp tim và phổi của bạn hoạt động tốt hơn trong khi tập thể dục thể thao. Oxit nitric từ củ dền làm tăng lưu lượng máu đến cơ bắp. Theo các chuyên gia sức khỏe, một số vận động viên ăn củ dền hoặc uống nước ép củ dền khi tập luyện để cải thiện thành tích.
BÍ QUYẾT GIÚP BẠN THÊM CỦ DỀN VÀO CHẾ ĐỘ ĂN
Củ dền không chỉ bổ dưỡng mà còn cực kỳ ngon và dễ chế biến. Cách sử dụng củ dền là bạn có thể dùng củ dền luộc, củ dền hấp, nấu canh củ dền, nấu cháo của dền, làm tiết canh củ dền, làm salad củ dền hoặc dùng củ dền làm màu cho các món ăn. Một số người còn băn khoăn củ dền có ăn sống được không? Ngoài việc dùng củ dền sống làm nước ép củ dền, bạn cũng có thể thêm vài lát củ dền vào salad.
Khi dùng củ dền trong chế biến món ăn cần lưu ý một vài điểm.
Tuy nhiên khi dùng củ dền hoặc nước ép củ dền, bạn sẽ cần lưu ý một số điều sau:
- Uống nước ép củ dền đúng cách, không pha chung với sữa. Nên uống nước ép củ dền tươi, hạn chế các nước ép củ dền chế biến sẵn bởi các sản phẩm này có thể chứa nhiều đường. Một số người cũng băn khoăn là nên uống nước ép củ dền khi nào? Bạn có thể uống nước ép củ dền vào buổi sáng, sau khi ngủ dậy hoặc sau khi ăn 2 giờ.
- Việc ăn củ dền đỏ hoặc dùng nước ép của củ dền nhiều có thể gây tái phát hoặc khiến tình trạng sỏi thận trở nên nghiêm trọng hơn. Nguyên nhân là chất oxalate có trong củ dền đỏ có đặc tính như một chất kháng dinh dưỡng, góp phần hình thành nên sỏi thận. Do đó, nếu đang gặp phải tình trạng này, tốt nhất bạn nên hỏi bác sĩ.
- Khi chế biến các món ăn từ củ dền, bạn không nên nấu quá chín vì như vậy sẽ là giảm hàm lượng chât dinh dưỡng có trong củ dền, khiến tác dụng của củ dền đối với sức khỏe sẽ không được tối ưu.
Nước ép củ dền có tác dụng gì? Nước củ dền có thể làm giảm huyết áp. Điều này có thể cần thiết trong một số trường hợp người bệnh muốn hạ huyết áp. Tuy nhiên, nếu bạn sử dụng quá nhiều, điều này có thể khiến huyết áp hạ đến mức quá bình thường.
Qua những chia sẻ trên, Hadu hi vọng đã giúp bạn phần nào trả lời được câu hỏi củ dền có tác dụng gì. Tác dụng của củ dền đối với sức khỏe là rất lớn. Tuy nhiên, bạn vẫn nên dùng đúng cách, đặc biệt nếu có các vấn đề về sức khỏe, chẳng hạn như sỏi thận vẫn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng.
Hãy theo dõi Website Hadu để cập nhật thêm nhiều thông tin Sức Khỏe - Đời Sống hữu ích nhé!
